gleby018

(utrzymujących się u podnóży lub na północnych stokach pagórków). Badania przeprowadzone w Zakładzie Gleboznawstwa i Ochrony Gleb w Olsztynie, dotyczące zarówno dynamiki erozji wietrznej, jak i jej strony ilościowej, wykazały, że ilości wywiewanych cząsteczek glebowych w ciągu jednej „burzy piaskowej” mogą być bardzo duże.

Analizując dane przedstawione na rys. 1, można zauważyć charakterystyczne cechy .dotyczące związku pomiędzy klimatem, roślinnością i glebą, które zmieniają się w kierunku z północy na południe.

tundry

7 - głębokość poziomu A1 głębokość pozio

wody gruntowej*^

tundrowei - bielice wieczna [-.bagienne zmarzlina;

I - błeiicowe I-płowe |-brunatne

czarno

ziemy

leśno-

^głębokość Występowania Ca CO 3

\ - czarnoziemy 1 stepowe j 1 leśno*ląko l zdegra-1 I we    1 dowane

1    r-śzaregle-j

1 ii    ¹ * ------¹'

czarno- [‘-czarno-\-kaszta-1~ s^za'°' zfemy |    ^z‘emy |    nowe    |    ziemy

łąkowo- j    !    « ^s,?^ne

stepowe-    ^dm0we I    .    J

właściwe¹,    I    *

Rys. 1. Strefowość klimatyczno-roślirino-glebówa (wg Szubajewa, zmienione), (w pierwszej kolumnie podano-stosunek ilości opadów do parowania)

Północy występuje strefa klimatyczna tundry {Laponia, Płn. Syberia), o klimacie chłodnym, z. małą ilością opadów, wysokim poziomem wody gruntowej występującej przez większą część roku w stanie zamarzniętym (wieczna marzłcść, zmarzlina, talje). W tundrze znajdują się kamieniste gleby niewykształcone poligonalne, bądź też gleby bagiennej

^;Q)alej na południe Himat się ociepla (Pd. Finlandia, Syberia). Jest to strefa tajgi, strefa lasów iglastych. Ilość opadów jest znacznie wyższa, poziom wody gruntowej natomiast obniża się. W strefie tej wystę-

pują drzewa gleby bagien Strefa U nych i liś nym, gdzie nie, a średn iszane i liść: ziemne (bri obniża się, jeszcze laso-ste bardziej ko zimie. Wśr<! gradowarie, zajmującej wy mi lub - s te p o w ('W strei dy (około mroźne śn wytworzor kości naw duję się b]

: Strefa w s t r e if udziałem cią opadó pojawiają .(Strefa 51 y ń o raturze i strefy wy (yt za< tyczna, 2 wyraźnie Prócz ze strefj w terem morza k go pod na półn« kotatrza Laponii dębik).