gleby064

V\\\\\\\\\\\\\\\

W*

w<

WZZZMŁ

w,

6

a '    b

Rys. 21. Poziomy genetyczne (a) i warstwy (b)

A i; ^:-i‘.

Rys. 22. Poziomy Ap i A»

Poziom próchińczny —Aj, Ap, Ad

każdej (niezmienionej przez erozję lub inne zewnętrzne czynniki) glebie wyróżnić mpżna zalegający od powierzchni poziom próchnicz-ny (inaczej — poziom akumulacji biologicznej). Nazwa pochodzi od gromadzącej się w tym poziomie próchnicy.^

\Poziom próchniczny wyróżnia się od' poziomów głębiej położonych mniejszą lub większą zawartością próchnicy, nadającej mu zabarwienie od szarego do czarnego. W poziomie tym gromadzą się także inne składniki, jak: fosfor, potas, wapń, magnez oraz mikroelementy, co jest wynikiem tzw. akumulacji biologicznej. W glebach leśnych głównym źródłem próchnicy są opadające corocznie liście drzew, krzewów i runa leśnego, na łąkach — substancja organiczna darni łąkowej, w glebach ornych tzw. resztki pożniwne. Dominującą rolę odgrywają tu systemy korzeniowe roślin uprawnych, pozostające rokrocznie w glebie. Masa tych korzeni, a szczególnie drobnych włośników, jest zadziwiająco wysoka. Stosunek masy plonów do resztek pożniwnych kształtuje się rozmaicie. Jest on, wg Lieberotha, najszerszy u ziemniaków i buraków, najwęższy u roślin motylkowatych, kukurydzy i bobiku. Na ogół resztki pożniwne stanowią 1/5—-1/7 całości wyprodukowanej masy plonów.

Muller podaje (za Lieberothęm), że w poziomie orno-próchnicznylr znaleziono podróżnymi trawami łąkowymi ponad 100 q/ha, pod łubinem, peluszką i inkarnatką — około 20 q/ha — resztek pożniwnych.

W poziomie akumulacyjnym, szczególnie w glebach pod roślinam motylkowatymi, gromadzi się także azot.