gleby107

dowców, wody, wiatrów, a więc wietrzenia fizycznego, a także pod wpływem wietrzenia chemicznego. Wskutek wietrzenia chemicznego rozdrobniony'materiał skalny rozpada się na minerały, które ulegając dalszym procesom wietrzenia, dają odpowiednie żele lub zole.

Układy koloidalne w. glebie mogą również powstawać przy różnych reakcjach chemicznych, jak np. przy utlenianiu:

H₂Ś + O = S + HoO

lub przy hydrolizie:

JFeCJ₃ + 3HOH ^ Fe(OH)₃ + 3HCi A1C1₃ -r 3kOH ^ AI(OH). + 3HC1

3.1.4. WŁAŚCIWOŚCI ROZTWORÓW KOLOIDALNYCH

Cząstki koloidalne znajdują się w stałym ruchu zwanym ruch e m Browna, który można obserwować pod mikroskopem elektronowym. Ruchy te wywołane są, wg Einsteina i Smoluchowskiego, ruchem termicznym cząstek ośrodka dyspersyjnego, które uderzają cząstki koloidalne, powodując ich chaotyczny ruch postępowy i obrotowy (rys, 51).

	^ 1 / /

Rys. 51. Ruch Browna

ruch ukierunkowany

ruch nieukierunkowany, b — ruch ukierunkowany w górę, c

w dół

W roztworach koloidalnych można także obserwować zjawisko T y u d a 1 l a polegające na opalizowaniu roztworów, przez które przechodzą promienie światła słonecznego lub lampy kwarcowej (w wyniku ich uginania się i rozpraszania rys. 52). Wymiary cząstek fazy rozproszonej są stosunkowo duże i dlatego roztwory koloidalne wykazuj^ nieznaczne ciśnienie osmotyczne. Poiiadto roztwory koloidalne nie dializują i nie dyfundują (lub też dyfuzję wykazują w nieznacznym tylko stopniu).