gleby108

Rys. 52. Zjawisko Tyndalla (fot T. Bortkiewicz)

Pęcznienie koloidów

Na skutek pochłaniania wody (tzn. otaczania się koloidów powłokami wodnymi) koloidy ulegają pęcznieniu, przy czym wzrasta ich elastyczność. Koloidy mają bądź ograniczoną, bądź nieograniczoną zdolność pęcznienia. Przy zdolności nieograniczonej żel stopniowo przechodzi w zol.

Koloidami silnie pęczniejącymi są między innymi: żelatyna, klej, kwasy humusowe i niektóre iły wysycone kationami jednowartościo-wymi (np. Na+, K+, NH₄+).

Właściwoici elektryczne układów koloidalnych

Cząstki fazy rozproszonej roztworów koloidalnych mają na swej powierzchni ładunek, wynikający z przewagi jonów jednego znaku. Cząstki te są otoczone przez rój jonów o ładunku elektrycznym znaku przeciwnego. Ładowanie się cząstek związków o dużym ciężarze molekularnym może być wywołane przez dysocjację elektrolityczną. Cząstki koloidalne mogą się jednak ładować także wskutek selektywnej adsorpcji pewnych jonów ośrodka dyspersyjnego.

3.1.5. BUDOWA MICELI

Cząstki koloidalne rozproszone w ośrodku dyspersyjnym wykazują bardzo charakterystyczną.budowę:

—    środkową część cząstki zajmuje jądro (in. rdzeń),

—    do jądra przylega wewnętrzna powłoka jonów,

—    bardziej na zewnątrz znajduje się zewnętrzna powłoka jonów (rys.

Jądro cząstki koloidalnej może mieć budowę krystaliczną lub amorficzną, może też wykazywać strukturę porowatą lub zbitą. Na powierzchni jądra, obdarzonego ładunkiem dodatnim lub ujemnym, powstają tzw. siły resztkowych wartościowości pochodzące od atomów,