gleby112

Poważny wpływ na stopień hydratowania cząstek koloidalnych mają kationy wchodzące w skład zewnętrznej warstwy jonów:

-— kationy dwuwartościowe tworzą na ogół cieńsze powłoki jonowe niś kationy jednowartościowe. Stąd też cząstki koloidalne przy obecności jonów dwuwartościowych otoczone są cieńszymi powłokami wodnymi.

■— Pewną rolę odgrywa też średnica samych jonów. Przy tej samej wartościowości jony są tym silniej hydratowane, im mniejsza jest ich średnica.

Stopień hydratacji koloidów organicznych zależy od charakteru rodników. Do rodników hydrofitowych, a więc łatwo wchłaniających wodę, należą np.: — OH, “COH, — COOH, — NH*. Do rodników hydrofobowych (słabo łączących się z wodą) należą: — CH₃, =CH₂, =CH.

Zjawiskiem odwrotnym do hydratacji jest d e h y;d r a t a c j a, czyli odwodnienie.

Hydratacja sprzyja procesowi peptyzacji, dehydratacja — koagulacji.

Peptyzac ja jest to zjawisko przechodzenia koloidu skoagułowanego w postać zolu. Zjawisko to może zachodzić pod wpływem czynników chemicznych, np. przez działanie na układ koloidalny elektrolitami.

Peptyzację koloidów można wywołać działając kwasami bądź zasadami, w zależności od znaku ładunku cząstek koloidalnych znajdujących się w stanie żelu.

Układy o ujemnie naładowanych cząstkach koloidalnych peptyzują pod wpływem jonów OH" które wnikając do wewnętrznej powłoki jonów cząstki, zwiększają jej ujemny ładunek.

Działanie jonów OH- jest jednak w pewnym, stopniu osłabiane przez koagulujące działanie kationów zasady. Stosunkowo słabo koagulujące działanie kationów K i Na osłabia peptyzujące działanie jonów OH~ w nieznacznym tylko stopniu, gdy tymczasem koagulujące właściwości jonów Ca⁺⁺ niemal całkowicie hamują peptyzujące działanie jonów OH^-(NaOH, Ca(OH)2). Silnie koagulujące właściwości jonów Ca⁺⁺ odgrywają ważną rolę w glebach. Wapnowane lub z natury zasobne w CaC0₃ gleby (bądź zawierające w kompleksie sorpcyjnym jony Ca⁺⁺ lub Mg*y-) nie tracą w stanie wilgotnym swej naturalnej budowy gruzełkowej, gdyż koagulujące działanie jonów Ca⁺⁺jest silniejsze od peptyżującego — jonów OH^- powstałych przy hydrolizie CaCOj*.

2CaCÓ₃ +2H0H=Ca(0H)₂+Ca(HC0₃)₂

Zjawisko to ma doniosłe znaczenie w rolnictwie, przyczyniając się do trwałości budowy agregatowej gleb, a tym samym do ich urodzajności.

Peptyzac^ ciej, im mmi niona jest ta' Najłatwiej $ Szczególni gleby słone, miennych. Jt żującym) jon

Peptyzac] koloidowych kość peptyzć tury (wzrost

Koagulac spersyjnego tencjału ele Zjawisko sze agregaty Strącenh przez: a) w tację), c) d dwóch ukfc koloidy gle przy centry W gleb: jej wysych bowych, w: stępuje w lodu, w w doprowadzi nie orki p] gruzełkowe Koaguli znacznego cej warstv cząstki. Ds niu pewne

* Próg 1 następuje k