gleby117

się budowy agregatowej gleb. Do koloidów ochronnych należą: kwaśna próchnica (wysycona jonami H⁺), NHi-próchnica, próchnica słona (wy-sycona jonami Na⁺), a także guma arabska (stosowana w analizie mechanicznej gleb).

Podział koloidów wg ich kształtu

(^Wyróżnia ąię koloidy: liniowe, płaszczyznowe, płytkowe (wielowarstwowe), kuliste. W glebach najbardziej rozpowszechnione są koloidy płytkowe (minerały wtórne) oraz kuliste (organiczne). Nierzadko spotykane też są koloidy liniowe (bakterie). .)

3.2. KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA

GŁÓWNYCH KOLOIDÓW GLEBOWYCH

3.2.1. KOLOIDY MINERALNE

itó Koloidówm    minerały ilaste z grup: mon t m o-

oraz inne minerały, jak np

rylonitu, kaolinitu i uwodnione tlenki żelaza i glinu _<^Minerały ilaste charakteryzują się budową płytkową^gdą^ pozioma zawsze przewyższa pionową.

Koloidy mineralne ilaste mają dużą powierzchnię wewnętrzną występującą pomiędży poszczególnymi płytkami (pakietami) (rys. 57). (Mi-

powierzchnia

wewnętrzna

Rys. 57. Cząstka koloidalna mirterału ilastego (wg Buckraana i Brady’ego, zmienione) nerały ilaste zaopatrzone są w ładunki ujemne, tworzą jakby ogromne aniony, sorbujące na swej powierzchni zewnętrznej, a często i wewnętrznej, kationy oraz cząstki wody. Koloidy ilaste gleb klimatu wilgotnego sorbują głównie jony H+, Ća+⁺ i Mg⁺⁺, a w mniejszych ilościach jony Na⁺ i K⁺; klimatu suchego — głównie jony Ca⁺⁺ i Mg⁺⁺ w mniejszej ilości jony K⁺ i Na+, a w najmniejszej jony H⁺.