gleby121

pęcznienia. Koloidy te należą do amfolitoidów. W środowisku kwaśnym mają one ładunek dodatni, w zasadowym — ujemny. Koagulują łatwo pod wpływem zoli krzemionki i próchnicy. Te same zole w innych stężeniach mogą jednak działać ochronnie. Żele Fe(OH)3 i Al(OH)3 spotykane są często w glebach brunatnych, bielicoziemnych i czerwonych.

Krzemionka koloidalna powstaje w* glebie w wyniku wietrzenia glinokrzemianów i krzemianów. Może ona mieć strukturę, krystaliczną lub amorficzną. Jest to koloid o własnościach hydrofitowych o ładunku ujemnym, koagulujący pod wpływem elektrolitów oraz wysokich lub bardzo niskich temperatur, tworząc galarety. Żele krzemionki tworzą (według niektórych - autorów) W wierzchnich warstwach szarych gleb leśnych tzw. „osypkę krzemionkową’'.

Alofany są to koloidy amorficzne złożone z krzemionki i pół-toratlenków: Al₂O_a • 2Si0₂ * H₂0. Spotyka się je w wielu glebach, ale najliczniej występują w glebach wytworzonych z popiołów wulkanicznych. Alofan ma wysoką pojemność w stosunku do kationów i anionów i dlatego jego obecność wpływa dodatnio na właściwości sorpcyjne gleb.

Koloidalne związki wapnia, manganu, fosforu i inne

Koloidalny CaC0₃-należy do amfolitoidów i wykazuje właściwości hydrofobowe. Stanowi on główną część składową kredy jeziorowej tworzącej się na dnie zbiorników wodnych w postaci galaretowatej masy.

Kolo i d a 1 n y Mn0₂ — o ładunku ujemnym, wykazuje właściwości koloidów hydrofobowych, ale zole jego mogą koagulować pod wpływem dodatnio naładowanych zoli (A10H)₃ i Fe(OH)_a, dając w rezultacie żele kompleksowe. Do koloidów glebowych zalicza się także koloidalny fosforan trójwapniowy Ca₃(P04)₂.

3.2.2. KOLOIDALNA PRÓCHNICA GLEBOWA

\Jednym z najważniejszych koloidów glebowych jest próchnica znajdująca się z reguły w wierzchnich warstwach gleb (poziom Ai). Według nowych badań, próchnica ma pod pewnymi względami podobną budowę jak minerały ilaste: ujemnie naładowana cząstka otoczona jest w obu wypadkach rojem kationów (rys. 61). Zasadnicza jednak różnica polega na zupełnie odmiennym ich składzie chemicznym. Gdy minerały Hastę głównie zbudowane są z krzemu, tlenu i glinu, w skład koloidów organicznych wchodzi przede wszystkim: węgiel, wodór i tlen (Buckmann i Brady). -