gleby173

1.

1-

>-

w

ni

ib

o-

ije

*»-

iie

wa

:zy

pe-

iwą eby ych dów i na Gle-łicze

sto-

jpty-

jwil-

^;.W'

I

i

i

hych.

itowej

>boko-^w %

ść po-

ziomu wody gruntowej może tu oczywiście być różna, co zależy od szeregu czynników, lecz głównie od składu mechanicznego. I tak na przykład w glebach żwirowych i piaszczystych stosunki wilgotnościowe gleby układają się pomyślnie przy występowaniu wody gruntowej na głębokości 80—120 cm, w glebach pyłowych, gliniastych i ilastych — na głębokości 120—200 cm, w glebach organicznych — na głębokości 60—100 cm.

W grupie gleb okresowo lub trwale nadmiernie uwilgotnionych należy odróżnić gleby, w których nadmierne uwilgotnienie spowodowane jest słabo przepuszczalnymi warstwami (będą to przeważnie gleby opa-dowo-glejowe, czyli pseudogleje), od gleb podmokłych, gdzie „podmo-kłość” uwarunkowana jest bliskim zaleganiem poziomu wody gruntowej. Chodzi tu o gleby gruntowo-glejowe łub stagnoglejowe. Zarówno nadmierne uwilgotnienie, jak i, podmokłość, mogą być okresowe lub trwałe (pseudogleje — nadmierne uwilgotnienie okresowe). Trwała podmokłość charakteryzuje stagnogleje i gleby gruntowo-glejowe, ale i w tym wypadku głębokość wody gruntowej może podlegać wahaniom w zależności od warunków klimatycznych. Gleby podmokłe występują najczęściej u podnóża pagórków (stagnogleje) lub w miejscach obniżonych (gleby gruntowo-glejowe). W glebach podmokłych głębokość zalegania wody gruntowej może być różna. I tak na przykład do podmokłych będą należały gleby piaszczyste, w których poziom wody gruntowej będzie zalegał wyżej niż 60 cm i gleby ciężkie, w których poziom wody gruntowej będzie na głębokości około 80 cm. Do okresowo za suchych należą gleby niecałkowite o głębiej leżących, silnie przepuszczalnych warstwach: na przykład glina na żwirze. Okresowa suchość tych gleb występuje w okresach o małej ilości opadów, a także w przypadku występowania gleb ciężkich na stokach gór lub pagórków, ze względu na duże straty wody w wyniku powierzchniowych spływów.

Jeśli chodzi o stosunki wodne gleb. lekkich i bardzo lekkich o głębokim poziomie wody gruntowej, to bardzo ważnym kryterium jest sama budowa profilu glebowego i niewielka choćby domieszka pyłu lub części spławialnych. Gleby piaszczyste,wykazujące w swym profilu tzw. pseudo-fibry żelaziste, w latach o obfitych opadach mogą być okresowo za suche.

Luźne piaski bez pasemek żelazisto-ilastych zazwyczaj są trwale za su-

*

che.

Dla użytków zielonych należy stosować nieco odmienne kryteria ze względu na zupełnie inne wymagania roślin trawiastych co do wody. Wyróżniamy tu także 3 grupy układów wilgotnościowych (za IUNG):

Grupa I obejmuje gleby o optymalnym układzie stosunków powie-trzno-wodnych, z jedną tylko kategorią: gleb optymalnie uwilgotnionych.

Grupa II obejmuje gleby o okresowo lub trwale nadmiernym uwilgotnieniu, w tym:

—    gleby okresowo za mokre,

—    gleby trwale za mókre    „