gleby195

noustrojów. W pierwszym wypadku jest on bardzo szeroki i dochodzi nawet do 50:1, w drugim jest wąski i spadać może do 5:1.

Stosunek C:N kształtuje się jako wynik zużywania łatwo dostępnego azotu przez drobnoustroje. Te ostatnie w przypadku dostarczenia. do gleby masy organicznej zawierającej znaczne ilości węgla (a więc

0    szerokim stosunku C:N), powodują jej rozkład (przy czym wydziela się C0₂) i pobierają potrzebny do budowy ich ciała dostępny azot azotanowy. Azot gromadzi się w organizmie, wchodząc w skład białka. W miarę postępu procesów humifikacji ilość mikroorganizmów maleje

1    wzrasta znów zawartość azotu azotanowego (rys. 81).

\

glsby resztek    okres spadku

O szerokim    zawartości NOj

stosunku C/N    ___C2as_►

Eys. 81. Schemat obrazujący cykliczną zależność między stopniem rozkładu resztek organicznych a obecnością azotu azotanowego w glebie (wg Buckmana i Brady’ego)

Zjawiska te zachodzą głównie w wyniku przyorywania substancji organicznej bogatej w C, a ubogiej w N, jak słoma, łęty ziemniaczane, słonecznik. Z biegiem czasu zmniejsza się zarówno zawartość węgla jak i azotu, a stosunek C:N osiąga w przybliżeniu podobne (lub nieco wyższe) wartości, jakie cechowały glebę przed przy oraniem substancji organicznej.

4.2.I.3. FORMY AZOTU W GLEBIE

Azot występuje w glebie przeważnie w związkach organicznych i mineralnych. Wśród azotu „mineralnego” można wyróżnić azot w postaci azotanowej i amonowej oraz azot zasorbowany przez kompleks sorpcyjny gleb. Związanie azotu przez próchnicę jest zjawiskiem bardzo korzystnym z punktu widzenia rolnictwa, chroni bowiem £en

T

197