gleby219

nych i zwierzęcych. Niedostatek jego w glebie, a zatem i w paszy, wywołuje specyficzne schorzenie bydła i owiec, zwane chorobą kobaltową. Według badań holenderskich rośliny dostatecznie są zaopatrzone w kobalt, jeżeli gleby zawierają powyżej 0,3 mg Co rozpuszczalnego w kwasie octowym na 1 kg gleby, zaś według badań radzieckich (Pejwe) — jeżeli zawierają 2—2,5 mg Co rozpuszczalnego w 10% HC1 na 1 kg gleby.

4.3.5. MOLIBDEN

Molibden, składnik niezbędny do życia wyższych roślin i mikroorganizmów (np. współdziała przy wiązaniu wolnego N z powietrza atm. przez bakterie), występuje w różnych minerałach glebowych i w próchnicy, a tylko bardzo nieznaczna jego część znajduje się pod postacią łatwo rozpuszczalnych soli oraz anionów M0O4—, zasorbowanych wymiennie przez elektrododatnie koloidy glebowe, głównie półtoratlenki żelaza.

Zawartość molibdenu w glebie jest przeważnie mała i według dotychczasowych danych wynosi przeciętnie 0,5—5 mg Mo ogólnego w 1 kg suchej masy gleby. Wierzchnie poziomy glebowe są zazwyczaj bogatsze w molibden niż poziomy głębsze.

Zawartość w glebie przyswajalnego molibdenu zależy w dużym stopniu od wartości pH. W glebach kwaśnych występują niedobory Mo. Wraz ze zmniejszaniem się zakwaszenia gleby wzrasta w piej zawartość przyswajalnego molibdenu. Dlatego też wapnowanie gleb kwaśnych zwiększa przyswajalność molibdenu dla roślin. Podobnie wpływa na przyswajalność Mo nawożenie gleb fosforem.

4.4. ROZTWORY GLEBOWE

. • '    • V. \ *•    ■' ’ ^: :*•’    * . • vj.    ^; V

• , ' . *. • > . •. • • . . ' . | .. . • ■*«.*;•-.. •• . *

Faza ciekła, tzw. roztwór gleboWy, jest niezmiernie dynamiczną częścią gleby. Jest ona w ciągłym ruchu, a jej koncentracja i skład ulegają częstym zmianom, zwłaszcza w środowisku kwaśnym, wpływającym na rozpuszczanie związków mineralnych. Jednocześnie roztwór glebowy wzbogaca się w różne zole koloidowe zarówno organiczne, jak i mineralne. Ponadto zawiera on pewne ilości różnych gazów.

Roztwory glebowe mają różne właściwości fizyczne, chemiczne, fizykochemiczne i biologiczne. Z fizycznych właściwości, dla przykładu wymienić można barwę. Barwa roztworów zależy przede wszystkim od charakteru rozpuszczonych w nich związków, a to z kolei — od wielu czynników, jak klimat, szata roślinna, typ gleby itp. Ciemną barwę

221