gleby220

roztworów glebowych wykazują gleby bielicowe i bielice oraz niektóre gleby bagienne (wytworzone z torfów torfowisk przejściowych i wysokich), a także gleby słone, zawierające znaczne ilości speptyzowanych związków organicznych. Ciemna barwa pochodzi od związków humusowych. Zabarwienie jasne charakterystyczne jest dla gleb bogatych w CaC03, na przykład dla rędzin i czarhoziemów.

Bardzo charakterystyczną cechą roztworów glebowych jest stopień ich przezroczystości, który przede wszystkim uzależniony jest od zawartych w glebie koloidów. Ilość ich waha się w znacznych granicach i wynosi 5—25% ich suchej pozostałości. Stosunek zawartych w roztworach glebowych koloidów mineralnych i organicznych jest różny. Gleby bielicowe i niektóre gleby zabagniane zawierają przewagę koloidów organicznych. Roztwory gleb półpustynnych zawierają więcej koloidów mineralnych. W glebach stepowych natomiast (np. czarnoziemnych) zachodzi mniej więcej równowaga ilościowa między koloidami organicznymi a mineralnymi.

Ważną cechą roztworów glebowych jest ich odczyn, wahający się w szerokich granicach: od silnie kwaśnego do silnie alkalicznego. Interesujący jest fakt, że odczyn gleb wykazuje okresowe wahania. Wahania te przypisać należy przebiegowi procesów glebowych, które w poszczególnych porach roku wykazują rozmaite natężenie i mogą mieć różny charakter. Szczególnie duży wpływ mają tu procesy mikrobiolo-gicżne.

Skład chemiczny roztworów glebowych jest bardzo różnorodny i także podlega zmianom w zależności od pory roku (tab. 23).

Związki nieorganiczne występują w roztworach glebowych najczęściej pod postacią anionów kwasów: azotowego, azotawego, węglowego, solnego, siarkowego, fosforowego ! krzemowego, oraz kationów: Ca, Mg, K, Na, NH₄, Fe, Al, H i innych. Występują także w postaci silnie rozproszonych związków koloidowych. Dla wzrostu i rozwoju roślin duże znaczenie ma zawarty w roztworach tlen.

4.5. WŁAŚCIWOŚCI OKSYDACYJNO-REDUKCYJNE . GLEBY;#®.

¹ W glebie zachodzą reakcje utleniania i redukcji, tzw. reakcje oksy-dacyjno-redukcyjne (utleniająco-redukcyjne). Zdolności oksydacyjno-re-dukćyjne gleby uzależnione są od właściwości i koncentracji substancji zawartych w roztworze glebowym. Wskaźnikiem charakteryzującym stosunki utleniania i redukcji w glebie jest tzw. potencjał oksydacyjno-- redukcyjny* (oksydoredukcyjny), zwany potencjałem redox {Eh).

Potencjał redox oznacza się przez pomiar różnicy potencjałów po-