(
5.1.2.9. ROZKŁAD BIAŁEK I MOCZNIKA. AMONIFIKACJA
Rozkład białka i przemiana zawartego w nim.azotu na amoniak odbywa się wskutek działalności życiowej różnych bakterii i promieniowców w warunkach tlenowych i fceztlehowych, a również biorą w tym procesie udział grzyby (w warunkach tlenowych). Bakterie są jednak lepszymi amonifikatorami.
Do bakterii tlenowych rozkładających białko należą między innymi Bacillus mycoides, BaciUus megatherium i BaciUus subtilis, a z bakterii beztlenowych na rozkład białek wpływ mają: Bacillus putńficus i Clostridium sporogenes. Przy rozkładzie białek zachodzi częściowa re-synteza, prowadząca do tworzenia się próchnicy.
Z grzybów biorących udział w procesie. tworzenia się amoniaku znane są: Aspergillus niger oraz rodzaje: Mucor, Cladospońum i Bo-irytiSy które swą amonifikacyjną działalność rozwijają głównie w kwaśnych glebach próchnicznych.
Amonifikacja białek, czyli ich dezaminacja, może zachodzić przez:
— hydrolizę,
—^ hydrolizę z równoczesną dekarboksylacją,
— utlenienie, redukcję (w warunkach beztlenowych),
— redukcję z równoczesną dekarboksylacją.
Ostatecznymi produktami rozkładu białka są (oprócz amoniaku): dwutlenek węgla, woda, siarkowodór oraz wolny kwas fosforowy.
W przeprowadzaniu mocznika na amoniak za pomocą enzymu ureazy dużą rolę odgrywają bakterie mocznikowe (TJrobacilluś, Uro-cpccus i Planosarcina ureae)t a także'promieniowce i grzyby.
Powstający w wyniku tej reakcji amoniak zostaje częściowo zaad-sorbowany przez glebę, a częściowo pobrany przez rośliny wyższe. Pozostały amoniak ulega dalszym przemianom) biologicznym, głównie nitryfikacji.
5.1.2.10. NITRYFIKACJA
Procesy-nitryfikacji polegają na utlenianiu amoniaku do kwasu azotowego. Wyodrębnione przez Winogradskiego (1890) bakterie nazwano nitryfikatorami. Procesy nitryfikacji przebiegają w dwóch fazach. Początkowo amoniak utleniany jest do kwasu azotawego przez bakterie Nitrosomonds, według reakcji
2HN02+2H20+148 Kcal
: ■ . C ' 2NH*+'30.
gatBjątt