gleby268

wy dv najwęższy u roślin pastewnych i motylkowych. Ilość resztek poż-= niwnych osiąga niekiedy duże wartości, wahające się w przypadku mieszanek pastewnych od 20 do 100 q/ha. Szczególne znaczenie jako rośliny dostarczające substancji organicznej mają motylkowate. Dlatego do ważnych zabiegów wzbogacających glebę w próchnicę należy stosowanie nawozów zielonych, i przyorywanie odpowiednio przygotowanej słomy.

5.2.6. ZABIEGI ZMIERZAJĄCE DO ZACHOWANIA PRÓCHNICY W GLEBIE

Próchnica jest substancją niezwykle dynamiczną i tyra różni się między innymi od substancji ilastych, które reprezentują glebowe składniki bardziej trwałe. W glebach uprawnych bezustannie zachodzą procesy akumulacji i rozkładu próchnicy. W biocenozach leśnych następuje w glebie silna biologiczna akumulacja próchnicy. Również pod trwałymi użytkami zielonymi nagromadza się próchnica. W glebach uprawnych stale zruszanych w wyniku zabiegów agrotechnicznych następują po sobie okresy szybkiego spalania próchnicy, ale też i okresy, w których próchnica może się .akumulować (miesz&nki roślin motylkowatych z trawami, rośliny próchnicotwórcze). Dużą . rolę w gromadzeniu próchnicy odgrywa typ gleby, jej rodzaj i gatunek..

Piaski zawierają w tych samych warunkach siedliskowych mniej próchnicy niż gliny, ą te z kolei mniej niż iły. Jest to prawdopodobnie związane ze stopniem uwilgotnienia gleby, który na ogół wzrasta wraz ze zwiększaniem się ilości cząstek koloidalnych.

Zawartość próchnicy w glebach ornych osiąga (przy określonych warunkach siedliskowych) pewien górny pułap, który niezmiernie trudno przekroczyć mimo zwiększania dawek substancji organicznej. Dowodzi tego doświadczenie z „wiecznym żytem” w Halle, gdzie od 1879 r. glebę nawozi się obornikiem w ilości 120 q/h'a rocznie. W ciągu pierwszych 50 lat zawartość próchnicy wzrosła z 2,1% do 2,8%, w następnych 30 la-, tach nie nastąpiła jakakolwiek zwyżka. Podobne wyniki uzyskał Górski na polach doświadczalnych w Skierniewicach. Ten najwyższy dla danej gleby pułap próchniczności można osiągnąć przez racjonalne nawożenie organiczne i wysokie dawki nawozów mineralnych (pośrednio przez zwiększenie ogólnego plonu), a szczególnie przez racjonalne płodozmiany z uwzględnieniem roślin motylkowatych i innych roślin dobrze zacieniających glebę (bo tylko w glebach zacienionych zachodzą aktywne procesy biologiczne), a w razie potrzeby nawet przez stosowanie mul-czowania.

Bezwzględną zawartość próchnicy można jednak w glebach zwiększać przez stopniowe pogłębianie orki lub stosowanie tzw. głębokich orek melioracyjnych, w czasie których .do gleby wprowadza się substancję

	mm	Mmmm iMWS&a
	lift	mm
:Wi
. #y.	wmk
lwi	Wm	"I •'*!+ h.
	K|i	&&?$$$SęiistS*
		‘v^^1/ I*/'
•'' '3wi	wm	f<Av»vyJo 1 *: ‘M»fl S*, •
'' '
/	pIMi
''	fimpśiĄ mmi
	gtó
M ■/
\\yjgi , «.i .ygjPŁ	lit	Ijsrćęssś
' y-Mi m	Wm	fał