gleby314

w granicach 0—3° (co odpowiada 0—5,2%). Szkody spowodowane występującą w takich terenach erozją powierzchniową (przy czym mogą też powstawać drobne żłobiny) mogą być usuwane na drodze normalnych zabiegów uprawowych.

Przy zagrożeniu w stopniu umiarkowanym, przy spadkach 3—6° (5,2—10,5%), zachodzi erozja powierzchniowa i wyraźna erozja żłobinowa, a regeneracja szkód erozyjnych jest niepełna. Należy stosować agrotechniczne zabiegi zmierzające do zwiększenia retencyjności gleby i zmniejszenia spływów powierzchniowych przez stosowanie orek wzdłuż warstwie, odpowiednie zmianowanie i dobór roślin uprawnych oraz niektóre zabiegi iitomelioracyjne.

Zagrożenie w stopniu i.ntensy»wnym występuje przy przeważających spadkach 6—10° (10,5—17,6%). Tutaj dominuje erozja liniowa, żłobinowa. Należy stosować typowe zabiegi przeciwerozyjne (jak wyżej), ponadto tarasowanie terenu, zakładanie pól wstęgowych, rozpraszanie cieków wodnych. W wypadkach występowania gleb bardzo lekkich należy wierzchowinowe partie terenu zalesiać.

•Zagrożenie w stopniu silnym, przy spadkach 10—15° (17,6— —26,8%) powoduje niepełne użytkowanie rolnicze terenu, niezależnie od gatunku gleby. Najbardziej zagrożone powierzchnie należy zagospodarowywać jako użytki leśne (gleby lekkie) i pastwiskowe (gleby ciężkie). Należy też wprowadzać pasy zadarnione i zakrzewienia.

Zagrożenie bardzo si 1 ne. Przeważają tu spadki ponad. 15° (tj. ponad 26,8%), a erozja powoduje rozczłonkowanie terenu (wąwozy). Uprawa rolnicza w zasadzie jest nieopłacalna. Tereny należy zalesiać lub przeznaczać pod użytki zielone.

Zasadni.czą walką człowieka z erozją wodną winno być stosowanie różnych zabiegów ochronnych, a więc zapobiegających erozji. Jest to:

1)    stosowanie odpowiedniej agrotechniki, zmierzającej do zwiększenia retencyjności wodnej i strukturalności gleb — przez odpowiednie zmianowania i dobór roślin (rośliny wieloletnie) oraz orki przeciwerozyjne (wzdłuż warstwie);

2)    stosowanie różnych zabiegów fitomelioracyjnych (pasy zadarnione, zakrzewienia, pasy leśne);

3)    różne zabiegi techniczne, jak: budowa grobelek, zbiorników retencyjnych, zmiana układu dróg, tarasowanie, umacnianie dolin itp.

Generalnie należy dążyć do regeneracji właściwego rolniczego krajobrazu, w którym najwyższe partie terenu (o ile są pokryte glebami piaszczystymi) winny być zalesione, zaś podnóża pagórków i doliny — pokryte użytkami zielonymi. Pola uprawne winny zajmować tereny pośrednie o spadkach 0-—18% (najwyżej do 24%, według badań Zakładu Gleboznawstwa i Ochrony Gleb ART w Olsztynie).

Jak potężną rolę w ochronie gleb spełniać może szata roślinna, wynika z badań przeprowadzonych w dorzeczu rzeki Missisipi. W terenach