gleby323

one 42—50% CaO oraz 3—8% K₂0. Dlatego działanie pyłów odlotowych z cementowni może być początkowo korzystne dla wegetacji, ale zbytnia alkalizacja gleby powoduje z czasem dezaktywizację życia biologicznego. Duża ilość tych pyłów stanowi poważne zanieczyszczenie paszy dla zwierząt gospodarskich.

Pyły emitowane przez zakłady przemysłowe mogą być wychwytywane przez tzw. elektrofiltry i stanowią przeważnie wartościowe nawozy mineralne. Także budowa wysokich kominów w pewnym stopniu łagodzi szkodliwość emitowanych pyłów. Nie można jednak przy wykorzystaniu energii z węgla kamiennego uniknąć emisji szkodliwych gazów do atmosfery. Badania w tym zakresie są jednak w toku.

Wpływ zanieczyszczeń emisji gazowych

Wydzielany w dużych ilościach C0₂ nie jest szkodliwy. Duże znaczenie natomiast ma emitowany do atmosfery dwutlenek siarki (S0₂). Gaz ten powstaje przy spalaniu węgla zanieczyszczonego pirytem (1—6% S). W Górnośląskim Okręgu Przemysłowym (GOP) powstaje rocznie ponad 400 tys. ton S0₂ (za Skawiną). Gaz ten działa bardzo szkodliwie na drzewa iglaste. Zakwaszenie gleb nie jest zazwyczaj silne ze względu na równoczesne emitowanie alkalicznych pyłów. Bardzo szkodliwie na wegetację działa omówiony już wyżej fluor.

Zakłady Azotowe „Puławy” emitują do atmosfery amoniak, saletrę amonową, pewne ilości mocznika i gazowe tlenki azotu. Nadmierne ilości azotu działają szkodliwie na roślinność leśną (lasy iglaste). Jak wykazały doświadczenia, skażone azotem gleby mogą być uprawiane rolniczo przy stosowaniu dużych dawek nawozów (żużel, wapno nawozowe, fosfor + potas) oraz deszczowania. •

4.6. DEWASTACJA GLEB W WYNIKU EKSPLOATACJI RÓŻNYCH KOPALIN

W związku z coraz intensywniej rozwijającym się

górnictwem

i przemysłem powstają rozległe tereny zdewastowane o specyficznym krajobrazie, w którym na pierwszy plan wybijają się stożki zwałów (hałd) i kominy fabryczne. Również częstym elementem krajobrazów zniszczonych przez górnictwo (i w ogóle eksploatację kopalin) są wykopy. '

Wykopy powstają przez zdjęcie znajdującego się na powierzchni ziemi „nadkładu”, a następnie wydobycie właściwej kopaliny. Zwały (dawniej zwane hałdami), powstają przez usypywanie z materiałów „płonnych” — nasypów różnego kształtu. Zgodnie z istniejącymi przepisami, zwały te winny być zagospodarowane roślinnością, czyli rekultywowane. Rekultywacja ma na celu nie tylko unieruchomienie sypkiego często