Pod pojęciem rekultywacji należy rozumieć zespół zabiegów zmierzających do przywrócenia zdewastowanym gruntom pierwotnych właściwości produkcyjnych lub przystosowanie tych gruntów do innej produkcji lub, innych pożytecznych celów.
Wśród dotychczas stosowanych sposobów rekultywacji zniszczonych gruntów wyróżnia się dwa zasadnicze kierunki: rolny i leśny (Uchwała nr 301 Rady Ministrów z 1966 r.). W przypadku, gdy rekultywacja w wymienionych kierunkach jest niemożliwa do przeprowadzenia, można obrać inny jeszcze „specjalny” kierunek, np. tereny rekreacyjne, sportowe.
na cele nierolnicze mogą być rekultywowane (np. tereny wzięte pod budownictwo).
Ponieważ największa dewastacja gruntów przez górnictwo i przemysł jest na południu kraju, tam też prace rekultywacyjne przeprowadzane są na dużą skalę. Niemniej powierzchnia użytków rolnych permanentnie zmniejsza się także i w północnej części kraju. Tylko w 1970 r. powierzchnia przekazana na cele nierolnicze wyniosła w województwach: gdańskim, białostockim i olsztyńskim‘5301 ha (w Polsce 28 403 ha). Należy jeszcze zwrócić uwagę na fakt, że nie wszystkie tereny przekazane
4.7.1. REKULTYWACJA NIEUŻYTKÓW NA SKAŁACH POTENCJALNIE ŻYZNYCH
Należą tu różne wykopy, np. po wydobyciu gliny, iłu (cegielnie), po wydobyciu rud żelaznych itp. Po zasypaniu wykopów i wyrównaniu powierzchni, uregulowaniu stosunków wodnych i zabezpieczeniu zboczy, wprowadzenie roślinności nie natrafia na większe przeszkody (zwłaszcza zalesienie drzewami liściastymi szybko rosnącymi, jak: klon, topola, wierzba, brzoza). Zagospodarowanie takich terenów jako pastwisk również jest łatwe, szczególnie przy zastosowaniu kompostów (dla uaktywnienia wierzchniej, pozbawionej próchnicy, gleby) i przy zastosowaniu nawozów mineralnych. Niekiedy udaje się na takich terenach także uprawa rolnicza pod warunkiem zastosowania dużych dawek nawozów mineralnych i organicznych.
4.7.2. REKULTYWACJA NIEUŻYTKÓW NA SKAŁACH JAŁOWYCH
Do nieużytków jałowych należą przćde wszystkim piaski luźne, różne skały trudno wietrzejące (np. niektóre wapienie), żwiry i kamieniska. Na Górnym Śląsku rekultywacja wykopów powstałych po wydobyciu piasku podsadzkowego stanowi problem poważny i.niełatwy do rea-