Systematyka gleb obejmuje podział gleb według pewnych kryteriów. Już od najdawniejszych czasów gleby systematyzowano według ich rolniczych przydatności. I tak wyróżniano gleby próchniczne, gleby wapienne, gleby ciężkie, gleby piaskowe itp. W późniejszych systematykach podział gleb opierano na kryteriach ściśle związanych z właściwościami przyrodniczymi gleb i skał macierzystych, jak własności fizyczne i chemiczne gleb, pochodzenie geologiczne i sra^d mineralogiczny skał macierzystych.
Dopiero koniec XIjX w. dał podstawę prawdziwie przyrodniczej systematyki gleb. Systematykę taką, opartą na. kryteriach przyrodniczo--genetycznych, wprowadził po raz pierwszy Dokuczajew, a następnie. Sybircew, Glinka^ Zacharów i inni. Do nowoczesnych systematyk przy-rodniczo-genetycznych szkoły radzieckiej należy zaliczyć systematykę Iwanowej, Rozowa, Wileńskiego, Gierasimowa i innych.
Równocześnie rozwijała się tzw. szkoła zachodnia w gleboznawstwie, w'której powstała systematyka gleb stworzona przez Pallmanna, a oparta na czynniku perkolacji, czyli przemywania gleb, a także systematyka Kubieny, uwzględniająca czynnik hydrologiczny (dzieląca gleby na lądowe, półlądowe, podwodne itp.).
W ostatnich czasach gleboznawstwo USA opiera systematykę gleb na zópełnie nowej koncepcji (tzw. ,7-me przybliżenie), gdzie szczególną uwagę? zwraca się na cechy samej gleby, dostrzegalne przy pracy polo-wej (morfologia), a także na jej właściwości fizykochemiczne i mikro-morfologiczne, podczas gdy geneza gleb uwzględniana jest w dalszej 'kolejności.
Ostatnio została opracowana przez FAO mapa gleb świata wraz z wykąz‘em gleb, uwzględniającym 103 jednostki.
W Polsce pierwszą naukową systematykę gleb opracował Miklaszewski {Zarys prowizorycznej klasyfikacji gleb), który też wykonał pier-wszą mapę gleb Polski. Również Mieczyński, który przyczynił się do rozwoju’ działu kartografii gleb w Polsce, opracował odrębny wykaz typów glebowych, "mający zastosowanie w różnych opracowaniach kartograficznych.