gleby352

Rys. 119/ Powstawanie rankerów i gleb-deluwialnych w terenach pagórkowatych

w wyniku procesów erozyjnych (oryg.)

-a — gleba brunatna, b — ranker, c — gleba deluwialna

3.2.2.I. RANKERY WŁAŚCIWE

Hankery właściwe są to bądź gleby górskie¹ i wówczas powstają że skał magmowych lub osadowych masywnych, bądź nizinne i te najczęściej tworzą się ze skał osadowych luźnych.

Na terenie Polski często wśród gleb piaszczystych spotyka się rankery właściwe w uprawie polowej. Są to gleby słabe, wytworzone z piasków luźnych, a częściej ze słabogliniastych, niekiedy żwirowatych lub kamienistych. Gleby takie w zasadzie zaliczane są do kompleksu glebo-wo-rolniczego 6 lub 7 (żytni słaby lub żytnio-łubinowy). Niekiedy na terenach pagórkowatych lub w górach rankery tworzą się z glin zwałowych (lub innego pochodzenia), przy czym dużą rolę w ich tworzeniu spełniają procesy erozyjne, „ogławiające” stare gleby z poziomu próch-nicznego niekiedy, do poziomu, brunatnego, z którego wskutek orki powstaje niezbyt silnie wyrażony poziom orno-próchniczny. Rankery „erozyjne” mogą się jednak tworzyć tylko na glinach bezwęglanowych.

Rankery właściwe pochodzenia „erozyjnego” są często spotykane na terenach pojezierzy, gdzie występują licznie, lecz na małych powierzchniach i najczęściej zaliczane są do kompleksu 3 (pszenny wadliwy)!

Grabówko. Zbocze połogie H. Uggla.

Ap 0—20 cm — piasek słabogliniasty, żwirowaty, barwy jasnoszarej, bezstrukturalny, pHc 5.

C 20—100 cm—piasek luźny, żwirowaty, barwy białawej, bezstrukturalny, pHc 5,5.

D poniżej 100 cm — warstwa żwiru o pHc 6,5. ^v

1

Ranker jest ludową nazwą stosowaną w Bawarii, oznaczającą słabo wy kształconą górską glebę silnie szkieletową.