gleby379

turze rozpylonej w poziomie Ap. Odczyn omawianych czarnoziemów? kształtuje się. w profilu w granicach pHc 5,5—6,4, węglan wapnia występuje na głębokości około 90 cm. Zawartość próchnicy waha się w granicach 2—2,5%. Próchnica ma właściwości korzystne: 'stosunek kwasów huminowych do fulwowych wynosi 1,9—2,4, zaś stosunek C:N zmniejsza się w głąb profilu. Stopień wysycenia V wynosi 80—90%.

Zawartość składników pokarmowych roślin (P i K) jest niezbyt wysoka, zaś ilość składników łatwo przyswajalnych — niedostateczna. Gleby te ze względu na skłonność do przesychania mogą być zawodne dla pszenicy, jęczmienia i buraków, szczególnie w latach suchych. Mają one najczęściej wartość bonitacyjną klasy IX—III.

Gzarnoziemy właściwe (regradowane)¹ mają następującą budowę morfologiczną:

Ulhówek, profil 15, pole. uprawne. J. Borowiec.

Ap 0—40 cm — ciemnoszary, świeży less o układzie pulchnym i strukturze ziarnistej,

Ai 40—60 cm — ciemnoszary, wilgotny less o układzie pulchnym,

AiB 60—70 cm — jasnobrunatny less z ciemnymi próchnicznymi i rdzawymi planami o układzie słabo zwięzłym i strukturze nie wyraź-

Cca 80—100 cm — jasnożółty, wilgotny less bez śladów oglejenia, z laleczkami lessowymi i kretowinami.

Pomimo dość niskiego położenia czarnoziemy właściwe tego kompleksu (hrubieszowsko-tomaszowskie) charakteryzują się dobrymi właściwościami fizycznymi: są dostatecznie wilgotne, ale nie oglejone, a struktura ich nie rozpyla się. W glebach tych poziom A* charakteryzuje się budową ziarnistą. Odczyn gleb tego podtypu jest obojętny (pHc 6,6—6,9), węglany występują na głębokości 70—80 cm. Próchnicy zawierają one około 3%. Stosunek kwasów huminowych do fulwowych jest większy niż w czarnoziemach zdegradowanych (2,5—2,6), żaś C:N wzrasta w głąb profilu. Stopień wysycenia gleby zasadami wynosi- 94— 99%.

Właściwości rolnicze czarnoziemów właściwych (regradowanych) są lepsze niż czarnoziemów zdegradowanych. Gleby te zalicza się przeważnie do klasy I i II. Udają się na nich wszystkie rośliny uprawne, a otrzymywane plony są wysokie. Wymagają one jednak odpowiedniego nawożenia mineralnego.

Ze względu na stale postępujące i pogłębiające się procesy erozyjne, z biegiem czasu kurczy się areał czarnoziemów hrubieszczowsko-toma-szowskich, 'a jednocześnie pogarsza się ich wartość użytkowa. Jedynie

1

Wyróżnione przez Borowca czarnoziemy „regradowane” mają własności czar noziemów właściwych.