gleby400

Hys. 136. Schemat kierunków ewolucji gleb Wzgórz Dałkowskich w postglacjale

(wg Kowalkowskiego)

i — gleby glejowe tundry, 2 — gleby prabrunatne, 3 — gleby praplowe, 4 —gleby praszarobrunat-ae, 5 — gleby brunatne, « — plowoziemy (gleby płowe), 7 — gleby szarobrunatne, 8 —

czarne ziemie

i mieszanymi, ale niekiedy również pod borami mieszanymi — zę skał macierzystych różnego pochodzenia. Najczęściej są to jednak skały osadowe mechaniczne — luźne i scementowane, jak: gliny, lessy, utwory pyłowe wodnego' pochodzenia, piaski, piaskowce. Gleby brunatne mogą zez tworzyć się na niektórych magmatytach (skałach magmowych).

Warunki klimatyczne, w jakich tworzyły się gleby brunatnoziemne, sprzyjają procesom wietrzenia chemicznego, które między innymi pro-|£iadzą do uwolnienia z minerałów krzemianowych związków żelaza, które wraz z próchnicą i iłem tworzą (wobec zasobności środowiska w Ca⁺⁺—jony) mało ruchliwe związki koloidowe. Związki te, otaczające poszczególne ziarenka glebowe (lub występujące pomiędzy nifni) jadają glebie szarobrunatne lub brunatne zabarwienie (proces brunat-rdenia).

Gleby brunatnoziemne zajmują w Polsce ponad połowę powierzchni •wszystkich gleb uprawnych, przy czym większość stanowią gleby wytworzone z glin i piasków gliniastych.

Charakterystyczną roślinność gleb brunatnoziemnych wytworzonych rs skał zwięźlejszych, o odczynie obojętnym, stanowią: Łoboda rozło-dysra (Atńplex patulum), kurzyślad polny (Anagallis awensis), mlecz krlmasty (SonchiLs asper), mlecz polny (Sonćhus arvensis), rdest/ziem-^S^dny — odmiana lądowa (Pólygonum ampkibium), gorczyca polna Sizzpis arvenńs), mak polny (Papaver rhoeas), bylica posp. (ArthemisUi