gleby414

piasków zwałowych większych zapasów składników pokarmowych roślin należy się spodziewać w utworach ostatniego zlodowacenia niż w utworach zlodowaceń starszych. Należy tu jednak podkreślić, że czynnikiem decydującym o przydatności gleb lekkich i bardzo lekkich dla rolnictwa są stosunki wodne. Dlatego też te spośród gleb piaszczystych (o podobnym składzie mechanicznym i mineralogicznym) będą bardziej przydatne rolniczo, które wykazują lepsze warunki wodne.

Już dawno zauważono, że gleby wytworzone z piasków luźnych, mające w profilu rdzawe-pasemka żelaziste lub żelazisto-ilaste (opóźniające przesiąkanie wody opadowej) lepiej zachowują wilgoć glebową niż gleby pozbawione tych pasemek.

Ważnym kryterium jakości rolniczej gleb piaszczystych jest głębokość zalegania zwięźlejszej skały podścielającej (gleby piaskowe niecałkowite). Jeśli skała podścielająca zalega głębiej niż 120 cm, to dla większości roślin uprawnych nie odgrywa to już większej roli. Wyjątek stanowią rośliny głęboko korzeniące się, jak lucerna.

Gleby brunatne właściwe wytworzone z piasków zwałowych słabo-gliniastych, wysycone na całej głębokości jonami Ca⁺⁺ i Mg⁺⁺, ó pHc ponad 7 i pHw ponad 6, należą do V klasy bonitacyjnej .i 6 kompleksu glebowo-rolńiczego. Gleby te mogą też stanowić postwiska IV klasy z dużym bogactwem roślin motylkowatych (mniej wymagających), jak: lucerna sierpikowa, koniczyna górska, groszek piaskowy i wiele innych^ Pastwiska takie należą do kompleksu 2z.

Można stwierdzić, że lekkie gleby brunatne wytworzone z różnych piasków, zalicza się do klas VI—III włącznie, z tym, że najczęściej są to gleby klas V i IV. Piaski gliniaste całkowite lub niecałkowite na glinie (pyle lub ile) stanowią często bardzo dobre gleby żytnio-ziemniaczane, zaliczane do klasy Illb i IVa, kompleksu 4.

Lekkie gleby brunatne różnych podtypów są bardzo ubogie w .składniki pokarmowe roślin. Dla poprawienia struktury, pojemności wodnej i porowatości z reguły wymagają one silnego nawożenia organicznego obornikiem lub wzbogaconym w nawozy mineralne i ił kompostem torfowym, a także nawożenia zielonego (łubin, seradela). W przypadku gleb brunatnych kwaśnych i wyługowanych, a także gleb płowych należy stosować wapnowanie (formami węglanowymi — CaC0₃) oraz obowiązkowo nawożenie mineralne.

Ostatnio coraz częściej stosowane są różne zabiegi uprawowe zmie-* rzająće do poprawy warunków fizycznych i chemicznych gleb, jak głę* bokie. orki melioracyjne, ściółkowanie (mulczowariie), wprowadzanie rozmaitych mat da gleby, (glina, torf, gytią).

Gleby wytworzone z piasków należą do gleb ciepłych, łatwo obsychających i szybko reagujących na nawożenie. Toteż w gospodarstwach rolnych o różnych rodzajach, gleb, od nich należy rozpoczynać uprawy wiosenne.