Muły, zwłaszcza telmatyczne, mało różnią się od torfów (zwłaszcza niskich), a różnica polega głównie na ich amorficznej budowie (nie zawierają one bowiem szczątków roślinnych, które nadają torfom tak specyficzny wygląd i właściwości.
Tabela 37
Porównanie własności fizycznych i składu chemicznego mułów i torfów z doliny dolnej Biebrzy (wg H. Okruszki)
Wyszczególnienie |
Muły (średnie z 18—38 oznaczeń) |
Torfy i (średnie z 34 oznaczeń) | ||||
od |
do |
średnio |
od |
do |
średnio | |
Zawartość substancji organicznej % |
7,2 |
83,8 |
33,2 |
32,0 |
88,6 |
77,0 |
Ciężar objętościowy g/dcm3 |
108 |
951 |
472 |
91 |
325 |
171 |
Porowatość % obj. |
62,8 |
96,2 |
79,8 |
.77,8 |
95,9 |
83,5 |
pH |
4,2 |
6,7 |
5,6 |
5,6 |
.. 6,4 |
5,7 |
Zawartość ogólna P2Oj % $. xn. |
0,046 |
0,409 |
0,193 |
0,080 |
0,918 |
0,245 |
KiO |
0,061 |
0,325 |
0,163 |
0,016 |
0,282 |
0,058 |
CaO |
0,20 |
8,90 |
1,84 |
1,83 |
4,82 |
3,81 |
Fe2Oj |
0,24 |
2,41 |
1,28 |
1,01 |
6,04 |
2,71 |
ai2o3 |
0,25 |
3,68 |
1,40 |
0,31 |
4,52 |
1,29 |
N ogólny |
0,46 |
2,81 |
1,37 |
1,19 |
4,08 |
2,83 |
W mułach zawartość substancji organicznej wynosi 30—70%, w torfach nie zamulonych ilość tej substancji waha się w granicach 75—85%.
Według Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego gleby mułowe dzieli się na następujące podtypy:
— gleby mułowe właściwe, pochodzenia telmatycznego, pochodzenia limnetycznego,
— gleby torfowo-mułowe
— gleby gytiowe.
3.8.1.1. GLEBY MUŁOWE WŁAŚCIWE
: ; » ■ ■ ; :.v.z...-,':
Gleby mułowe w stanie naturalnym, przy stale bardzo wysokim poziomie wody, .lub też znajdujące się pod wodą, są glebami w pewnym sensie „inicjalnymi*1, a profil ich narasta od dołu ku górze. Ma on budowę: AdMł-Młi-Mła-.Młn.
Gleby mułowe właściwe powstają zarówno z mułów telmatycznych, jak i limnetycznych (rys. 166): Gleby mułowe limnetyczne są ciemno zabarwione, głębokie, złożone przeważnie z organicznego mułu amorficznego, a więc o niewidocznej strukturze tkanek roślinnych* Często
465
■30 — Gleboznawstwo