gleby505

runkach nadmiernego uwilgotnienia. Pod wpływem biocenozy lasu liściastego wytworzyły się (po obniżeniu się poziomu wody gruntowej) mady brunatne, jakie np. spotykamy obecnie na tzw. Górnych Żuławach. Proces darniowy w warunkach umiarkowanego uwilgotnienia prowadzi do powstania mad darniowo-brunatnych (szarobrunatnych). W warunkach nadmiernego uwilgotnienia powstają madowe czarne ziemie pobagienne, często silnie oglejone.

Wśród typu mad rzecznych wyróżnia się 4 podtypy:

—    mady rzeczne właściwe (młode),

—    mady rzeczne brunatne,

—    mady rzeczne szarobrunatne¹⁵,

.— mady czamoziemne (pobagienne) ¹f.

3.10.2.1. MADY RZECZNE WŁAŚCIWE (MŁODE)

Mady rzeczne właściwe charakteryzują się słabo wykształconym profilem o budowie: Ad-AiC-C, przy czym skała macierzysta jest niejednolita i składa się z wielu warstewek. Cechą szczególnie charakterystyczną jest słabo wykształcony poziom próchniczny, stopniowo przechodzący w skałę macierzystą. Gleby te są najczęściej użytkowane jako łąki lub pastwiska i mają wtedy wartość kompleksu 2z lub 3z, w zależności od składu chemicznego i granułómetrycznego. Często gleby te* są użytkowane płużnie: profil ich będzie wtedy miał budowę: Ap-AiC-C (rys. 185).

Żuławy Wiślane. Pastwisko pomiędzy wałem ochronnym a korytem rzeki. T. Witek.

0—55 cm && utwór pyłowy, szary z odcieniem brunatnym, słabostruktu-ralny. W dolnej części widoczne drobne warstewki piaszczyste; pHc 7,4—7,9, pHw 6,9—7,1, CaC0₃ 1,5—2,1% próchnicy 2,1—l,2%_r N og. 0,12—0,06%, C :N 10,3—13,1; Hh 0,3, S 22,9—25,2 me/100 g gleby, części spławialnych 29—37% (w tym koloidalnych 15— 12%).

55—60 cm — piasek słabogliniasty, szarożółty.

60—120 cm — utwór pyłowy, szarobrunatny, przewarstwiony na głęb. 80—90 cm pasemkami piasku; pHc 7,9—8,0 pHw 7,0—7,2, CaCO*

¹⁵ Typ ten nie został wyróżniony w systemie PTGleb., a gleby opisane tu jako szafobrunatne objęte są bądź podtypem mad brunatnych, bądź mad czarno-ziemnych.

w- W- systematyce^'i;gieby';Vte':j:{ói^śIane są jako próchniczne. Autor tego określenia zaniechał, gdyż mady szarobrunatne są często bardziej próchniczne niż mady „pr6Chniczne^,^ Ciemna barwa mad czarnoziemnych wiąże się z ich pobagiennym pochodzeniem i dużą zawartością części organicznych nie-zhuminowanych.

v.    S'/i

K*2A    \ tJ>*.4**»*A