gleby511

wmMM

Niekiedy mady bardzo. lekkie zalegają na utworach cięższych (pył,Ml lub są nimi przewarstwione (grubymi warstwami). Gleby takie cechuj^: się znacznie lepszymi właściwościami wodnymi, a w wypadku wysokiego zalegania nieprzepuszczalnych warstw mogą być nawet oglejone i tworzyć siedliska zbożowo-pastewne kompleksu 9.

Mady bardzo lekkie mogą należeć do podtypów mad właściwych (młodych) i brunatnych.

Mady lekkie. Mady lekkie (właściwe i brunatne) wykazują skład piasków gliniastych, pylastych, lub utworów pyłowych zwykłych,

0    niskiej zawartości części spławialnych. Zajmują one Wyższe położenia, terenowe, niezbyt oddalone od rzeki (lub dawnego jej koryta). Mają wyraźnie warstwowaną budowę i jasnoszary lub szarobrunatny poziom Ap. Niższe poziomy charakteryzują się barwą żółtobrunatną. Często widoczne są plamy rdzawe i szarozielonkawe, które świadczą o zachodzących procesach glejowych.

Mady lekkie mają bardzo korzystne właściwości fizyczne: są one jednocześnie przepuszczalne i wykazują cechy szybkiego podsiąku kapilarnego, są przewiewne i łatwe do uprawy. Z natury niezbyt zasobne, wymagają silnego nawożenia, za które są bardzo wdzięczne. W zależności od grubości warstwy piasku gliniastego (a więc od charakteru warstw zalegających niżej) zalicza się te gleby do klas IV—Ilia i Illb. Mady lekkie pyłowe wykazują gorsze właściwości fizyczne: są zlewne

1    łatwo rozpylają się. Ze względu na małą zawartość części koloidalnych są słabo strukturalne. W niektórych odmianach występuje wysoko sięgające oglejenie gruntowe. Takie gleby należą do klasy IV kompleksu 8.

*

Mady średnie. Gleby te, najbardziej rozpowszechnione w dolinach większych rzek oraz na Żuławach, należą¹ w przeważającej większości do podtypu mad brunatnych i szarobrunatnych. Charakteryzują się one składem mechanicznym utworów pyłowych zwykłych i glin lekkich pylastych. Znaczna zawartość próchnicy oraz stosunkowo wysoka zasobność tych gleb w potas i fosfor, przy dobrych właściwościach .fizycznych, sprawiają, że mady średnie należą do najlepszych gleb Polski. Duży wpływ ńa właściwości rolnicze tych gleb ma grubość warstwy mady średniej i charakter podłoża. Do najlepszych należy zaliczyć mady średnic całkowite lub głębokie. Płytsze odmiany wykazują znacznie gorsze cechy, szczególnie mady spoczywające na piasku lub torfie.

Mady średnie są dość ubogie w K₂0, .a zasobne w azot (0,12—0,18⁸/o). Biorąc pod uwagę ich bardzo dobre właściwości fizyczne, gleby te zalicza się do najwyższych klas: I i II, rzadziej III użytków rolnych. Są to więc siedliska pszenne bardzo dobre (kompleks 1), rzadziej dobre (kompleks 2). Pod użytkami zielonymi stanowią klasę I, kompleks lz.

Mady niecałkowite na torfie, występującym na głębokości 100— —150 cm (na Żuławach) zalicza się również do gleb dobrych II i Ilia klasy, czyli do kompleksów 1 i 2 oraz lz. Gorsze właściwości wykazują