gleby512

[ęższych (pył, ił) ►y takie cechują padku wysokie-nawet oglejone

lad właściwych

itne) wykazują vych zwykłych, yższe położenia koryta). Mają runatny poziom unatną. Często adczą o zacho-

syczne: są one J podsiąku ka-iezbyt zasobne, -zńe. W zależ-od charakteru V—lira i Illb.

:ne: są zlewne u koloidalnych ie wysoko się-^r kompleksu 8. :hnione w do-przeważa jącej i. Charaktery-/vykłych i glin ankowo wyso-vłaściwościach ych gleb Pol-ibość warstwy zaliczyć ma-zują znacznie ab torfie. [0,12—0,18%). gleby te zali-olnych. Są to dobre (kompleks lz.

okości 100— ych II i Ilia ści Wykazują

mady średnie na piasku, który wpływa drenująco, co często działa na pogorszenie warunków wodnych, szczególnie w madach płytkich. Gleby te, w zależności od głębokości zalegania piasku, zalicza się do klas II— —IVa, kompleksów pszennych (1—3) lub do kompleksów lz i 2z użytków zielonych.

Mady ciężkie. Większość mad ciężkich należy do podtypu mad brunatnych lub czarnoziemnych- Wytwarzają się one głównie z utworów pyłowych ilastych lub z glin średnich silnie pylastych. Gleby te wykazują dość korzystne właściwości fizyczne i fizyko-chemiczne. Zawierają ponad 3% próchnicy, która sięga daleko w głąb profilu. Ilość próchnicy w t/ha jest więc w nich wysoka i waha się w granicach 200— —400 t/ha. W ten sposób staje się zrozumiała wysoka urodzajność omawianych mad. Duża zawartość próchnicy powoduje powstawanie struktury ziarnistej (lub gruzełkowej w uprawie połowęj), sięgającej do głę^ bokości ponad 100 cm. W dalszych częściach profilu występują procesy gruntowo-glejowe, które jednak mają charakter okresowy. Dla utrzymania dobrej struktury 'konieczna jest głęboka uprawa mechaniczna tych gleb, a szczególnie głęboka orka przedzimowa. Ze względu na wysoką zawartość iłu mady ciężkie w czasie suszy silnie zsychają się i pękają.

Zasobność mad ciężkich w P i K jest średnia, w N wysoka. Odczyn ich jest obojętny lub słabo kwaśny (pHc 5,6—6,0, pHw 4,4—5,0). Węglanu wapnia mady ciężkie w zasadzie nie zawierają.

Reasumując można stwierdzić, że mady ciężkie są glebami żyznymi, zasobnymi w próchnicę i azot, średnio zasobnymi P i K. Wymagają one lekkiego wapnowania w celu zobojętnienia odczynu oraz dla poprawienia struktury, a także wymagają silnego nawożenia NPK.

Głębokie mady ciężkie zalicza się do klas I, U i Ilia użytków rolnych, a węc do kompleksów pszennych: bardzo dobrego (1) i dobrego (2). Gorsze odmiany (napiaskowe płytkie) do klas Illb, IVa i IVb kompleksu pszennego dobrego (2) i wadliwego (3).

Mady bardzo ciężkie. Mady bardzo ciężkie zajmują zazwyczaj peryferyjne części doliny rzecznej, a na Żuławach występują głównie między Wisłą a Nogatem oraz w południowej części Żuław Elbląskich. Są to najczęściej gleby brunatne i szarobrunatne. Gleby te wytworzyły się przeważnie z iłów (z przewagą iłu pyłowego), charakteryzują się bardzo dużą zwięzłością, pryzmatyczną budową, słabą przesiąkli wością wody i złymi stosunkami powietrznymi. Pomimo dość głębokiego poziomu wody gruntowej, gleby te w okresach wczesnowiosennych i późno jesiennych (a niekiedy także i latem) są nadmiernie uwil-gotnione, a w profilu ich wyraźnie zarysowane są oglejenia — zarówno gruntowe, jak i opadowe. Oglejenia odgórne (opadowe) wiążą się z ciężkim składem mechanicznym tych gleb. Dlatego też już od 40—50 cm występują równomiernie rozmieszczone plamy (marmurkowatość) ogle-33 — Gleboznawstwo