msm
: i ■ *
msm
*vJ 'P'1 ' > • l'*1 \>* ł-v-V*2*V’ *• | |
Ewj: |
tfj1);*-.:vv:</.•, ’««.., % i * (i * * >, * ł «••• », *. » * * a |
Kpi | |
mm |
bagienko
dawna powierzchnia obecna powierzchnia
Rys. 188. Powstawanie gleb deluwialnych (oryg.)
y.j;. u > y _• i j/ ,« >-•1 ' |
''''aBB | ||||
$0%' '• $ NR |
• |
* |
t!raHn< |
procesy'zmywne
cząstki najdrobniejsze odpływają dalej); w drugim — cały materiał spływający po stoku pozostaje na miejscu i osadza się w zagłębieniach. Dla odróżnienia namułów osadzonych w ciekach lub dolinkach odpływowych od osadów wypełniających dolinki kotliniaste, pierwsze z nich będziemy nazywali deluwiami smużnymi, w drugim — kotlinowymi (za Tomaszewskim) lub koluwialnymi19.
Charakter materiałów zmywanych zależy od wielu czynników. Prócz wymienionych już wyżej (materiał, natężenie erozji) odgrywa tu dużą rolę roślinność porastająca stok. W przypadku pełnego zadarnienia procesy żmywne. odbywają się powoli i są selektywne, tzru, że zmywaniu podlegają w takim wypadku tylko cząstki ilaste i próchnica. Cząsteczki większe są zatrzymywane przez pokrywę roślinną. Ogólnie jednak można stwierdzić, że materiały deluwialne. zależą od skał budujących zlewnię. I tak np. w terenach morenowych gleby deluwialne mają charakter piasków gliniastych lub glin lekkich (o mało zróżnicowanym składzie mechanicznym), w terenach lessowych będą to utwory pyłowe, często pyłowe ilaste, na obszarze występowania rędzin powstają ciężkie gliny silnie próchniczne i burzące się z HC1. £
Gleby deluwialne lub koluwialne mają profil warstwowany, podobny do mad i bardzo często zalegają na utworach bagiennych, jak torf, czy muły limnetyczne, które wytworzyły się w kotlinach pomiędzy pagórkami. Podobnie jak w madach, próchnica jest w glebach deluwialnych pochodzenia allochtonicznego, a jej ilość wzrasta często w głąb. Ta głęboko w profilu osadzona próchnica jest w znacznym stopniu „trwała” i trudno podlega rozkładowi przez drobnoustroje, ze względu na duże uwilgotnienie, niekorzystne dla rozwoju większości drobnoustrojów glebowych.
13 Kolno — wmywanie (do czegoś).