gleby528

obszarach Holandii h Plaggenesch, rys. czne nawożenie wy-lub glejowych spełni wrzosowiskowej, ich lub owczarniach, rcmyra, silnie proch-Dziomem Aj, zalega-2 kwaśne, lecz mimo

2zne projekty przek-przyszłośei uzyskać — absolutnie równe a, że realizacja tych zmian środowiska laturalnych układów ąc już o zniszczeniu

yy których powstanie łośrednio, z oddziały-:zym już była mowa

y zaliczyć gleby różne, fizyko-chemiczne, 'wem zapylenia prze-»lnie szkodliwie wpłynę. przeważnie ulega-

wych związków che-y gleby początkowego zez zagospodarowanie % rodzaju wykopów, ńerzystych gleby po-ejszym lub większym

GOP, CzOP, ROW, i zajmują tam po kilkadziesiąt tysięcy ha. Mniejsze obszary gleb zmienionych pod wpływem przemysłu występują wokół

każdego 'większego obszaru przemysłowego, a także na całym terenie Polski w pobliżu odkrywkowych kopalń surowców naturalnych (jak kopalnie siarki, gliny, żwiru, piasku, torfu). W wyniku coraz bardziej rozwijającej się motoryzacji, zapyleniu i zatruciu gazami spalinowymi podlegają też gleby przylegające do większych szlaków komunikacyjnych.

3.13.1. GLEBY ZMIENIONE W WYNIKU GOSPODARKI PRZEMYSŁOWEJ

Stopień szkodliwości emitowanych przez przemysł pyłów i gazów i ich wpływ na właściwości gleby uzależnione są od wielu czynników, spośród których najważniejsze, to: odległość od zakładu przemysłowego (rzutująca na natężenie zapylenia), kierunek i siła wiatrów, czas trwania emisji i charakter emitowanych związków oraz ich ilość. Przy klasyfikacji stopnia degradacji gleb w wyniku zanieczyszczeń atmosfery stosuje się podział Justa na strefy o zróżnicowanych skutkach biologicznych:

—    strefa higieniczna, bez skutków biologicznych (opad pyłów poniżej 2,5 t/ha na rok),

—strefa niepożądana (opad pyłów 2,5—6 t/ha na rok),

—    strefa niebezpieczna (opad pyłów ponad 6 t/ha na rok).

W glebach podlegających zapyleniu cechy typologiczne nie zostają zinienione, a wpływ zapylenia najsilniej wyrażony jest w wierzchnich warstwach poziomu akumulacyjnego. Nie sposób tutaj omówić szczegółowo wpływu zapylenia na glebę, który może być bardzo różny, zwłaszcza gdy gleba podlega zapyleniu przez szereg zakładów przemysłowych emitujących różne składniki. Dlatego, organiczymy się do omówienia wpływu kilku zaledwie typów zanieczyszczeń atmosfery.

3.13.1.1. GLEBY DEWASTOWANE PRZEZ ZWIĄZKI SIARKI

loziemnych gleb wy

>wej,

rwą.

i przemysłowych, np

Najdawniej, a więc i najdłużej oddziaływują na glebę dymy fabryczne powstające ze spalania węgla kamiennego w hutach żelaza i metali kolorowych, elektrowniach, zakładach przemysłu chemicznego. Składnikiem działającym na glebę szczególnie silnie jest w tym wypadku emitowany wraz z dymem fabrycznym SO_g i wprowadzane do gleby wraz z opadami atmosferycznymi H₂S0₄ i H*SO_s. Niemniej te duże ilości kwasu siarkowego nie powodują większego zakwaszenia gleb ponieważ obok dwutlenku siarki emitowane są do atmosfery tak duże ilości tlenków metali, że równoważą one lub przewyższają zawartość tlenków siarki.

34 — Gleboznawstwo