gleby538

i.,

.■M

POLSKI

jest na nowej lanej staraniem . mapie tej zo-eksy) tych jed-plan pierwszy

Dra zgeneralizo-)y (zespoły) ty-eskowaniem. a występowanie aiconej rzeźbie, /atych, poszcze-ię zespoły gleb. atne wyługowa-icowe właściwe,

mię poszczegól-postaci mozaiki, ty oznaczone ja-

'YMi

;icznej orientuje ly gleb płowych -iją (w znacznie tych gleb jest yjątkiem połud-ksze kompleksy fSudetów — od ; utworów pyło-.belskiej — wy-aego — wytwo-

wśród których

występują (w mniejszych kompleksach) gleby bielicowe. Największe zespoły tych gleb znajdują się w północno-zachodniej części Polski oraz pod większymi obszarami leśnymi (np. Bory Tucholskie, Puszcza Augustowska, Puszcza Knyszyńska, Puszcza Piska, Puszcza Niepołomicka, Puszcza Kozienicka). Gleby rdzawe należą do lekkich i bardzo lekkich, wytworzonych z piasków słabogliniastych, piasków luźnych oraz z piasków naglinowych.

Gleby bielicowe i bielice występują w większych kompleksach na ogół rzadko. Największe ich płaty spotyka się w południowo-zachodniej części Polski (Wrocławskie, Zielonogórskie), w południowej części Lubelskiego i w rozwidleniu między Wisłą a Sanem. W mniejszych kompleksach występują one na północ od Opola i nad Dolną Odrą, a małymi plamkami rozrzucone są na terenie całego kraju.

Zespoły gleb brunatnych właściwych i wyługowanych, wytworzonych przeważnie z piasków gliniastych i glin zwałowych, dominują w północnej części Polski. Występowanie gleb brunatnych właściwych wiąże się z charakterem osadów polodowcowych zlodowacenia bałtyckiego, najmłodszych i najmniej wyługowanych z węglanu wapnia. W mniejszych kompleksach gleby brunatne właśchye i wyługowane rozmieszczone są na pozostałym terenie Polski, gdzie wytworzyły się na osadach polodowcowych zlodowacenia środkowopolskiego. Spore kompleksy tych gleb rozmieszczone są również w południowej części Polski, gdzie wytworzyły się najczęściej z utworów pyłowych lessowych i lesso-podobnych.

Zespół gleb brunatnych kwaśnych i wyługowanych dominuje w terenach górskich — zarówno w Karpatach, jak i Sudetach. Gleby te wytworzyły się przeważnie z.e zwietrzelin skał fliszowych i innych masywnych. Niewielkie kompleksy tych gleb, wytworzonych głównie z glin lub iłów, spotkać można także w północnej części Polski.

Czarnoziemy i szare gleby leśno-łąkowe najpospolitsze są w środkowej części Niżu Polskiego. Wytworzyły się one najczęściej z glin zlodowacenia środkowopolskiego i bałtyckiego (tzw. dawniej czarne zianie kujawskie, kaliskie, błońsko-sochaczewskie). Ponadto czarnoziemy leśno--łąkowe, wytworzone przeważnie z piasków gliniastych, glin i iłów, występują w północnej części Polski (tzw. czarne ziemie pyrzyckie, tczewskie, kętrzyńskie) oraz w części południowo-zachodniej (tzw. czarne ziemie wrocławskie). Te ostatnie wytworzyły się z utworów pyłowych, często lessopodobnych.

Czarnoziemy leśno-stepowe i szare gleby leśne występują w południowej i południowo-wschodniej części Polski (czarnoziemy głubczyckie, proszowskie, sandomierskie, hrubieszowsko-tomaszowskie i w okolicach Jarosławia i Przemyśla). Są one wytworzone z lessów.

Rędziny zlokalizowane są wyłącznie w południowej i południowo-- wschodniej części Polski. I tak: na Wyżynie Lubelskiej występują rę-

Ml

• .• L* .yjw jjrł-w

m

539