glotto11

będzie najtrudniejsze, gdyż dziecko styka się tu z nową sytuacją kulturową. Dziecko żyło dotychczas w przekonaniu, że ten sam przedmiot, ten sam rysunek ma zawsze taką samą nazwę niezależnie od ułożenia w przestrzeni. Tu sytuacja ulega radykalnej zmianie. Ten sam znak może mieć trzy różne nazwy w zależności od ułożenia w przestrzeni (p b d). Nazwa zależy od miejsca punktu odniesienia i ułożenia elementów litery w przestrzeni.

Stały kontakt z literami powinien doprowadzić do szybkiej identyfikacji liter wskazywanych przez nauczyciela. Błędy popełniane przez dzieci powinny być korygowane poprzez wskazanie różnic między literami.

7). Uczyć właściwego posługiwania się przyborami do pisania

i rysowania.

Ad 7). Dziecko trzyletnie wychowywane w normalnych warunkach jest w stanie nauczyć się poprawnego trzymania pędzla, ołówka czy kredki. Nie wolno dopuścić do utrwalenia się niewłaściwego sposobu trzymania przyborów do malowania, rysowania czy pisania. Dbamy też o właściwą postawę w czasie malowania i rysowania.

Ćwiczenia właściwego trzymania ołówka czy pędzla zaczynamy od prostych ćwiczeń w zbliżaniu do siebie opuszek trzech palców: kciuka (wielkiego), wskazującego i średniego. Następnie uczymy trzymania ołówka między palcem wskazującym i średnim. Ołówek powinien być tylko lekko wsunięty między palce i wystawać nad grzbietową stroną dłoni około 2 cm (pozostała część swobodnie zwisa). Potem uczymy wsuwania kciuka za zwisającą część ołówka. Zbliżamy opuszki trzech palców, a ołówek lub pędzel układamy między kciuk i palec wskazujący (zob. Zeszyt do początkowej nauki pisania).

8). Nauczyć dzieci wskazywania lewej i prawej strony swego ciała oraz pokazywania lewej i prawej ręki. (Serce stanowi punkt odniesienia dla lewej i prawej strony ciała.)

Ad 8). W nauce czytania i pisania często odwołujemy się do lewej lub prawej strony. Czytamy i piszemy od strony lewej do prawej. Dzieci praworęczne trzymają pióro w prawej ręce, a dzieci leworęczne w lewej. Mówimy również o prawej i lewej stronie litery. Przykładów można podać więcej. Musimy więc zadbać o to, aby dziecko właściwie określało, która ręka jest prawa, a która jest lewa; która strona zeszytu lub książki jest lewa, a która jest prawa. Problem określania lewej i prawej strony ciała jest podobny do problemu nazywania liter mających taki sam kształt, lecz różne . „..iw .v .;r/»jtrzcni. Dzieck. ,t;.k.; ię :u z nowa o-r-jacją \ murowa. Doiycnczus en »tm przeumtoi me/aieznic ou ułożenia miał tę samą nazwę, teraz żąda się od dziecKa zapamiętania uiożenia w przestrzeni i używania różnych nazw dla tego, co dla dziecka jest tym samym. Ważny staje się punkt odniesienia. Bez wskazania tego punktu odniesienia nie możemy nazwać litery p lub d, u lub n, W lub M. Nie możemy powiedzieć, która ręka jest prawa, a która jest lewa. Dla liter tym punktem odniesienia jest nasze us^v,uowanie w stosunku do litery. Dla części ciała, które są symetrycznie ułożone, nie ma punktu odniesienia. Trzeba go szukać wewnątrz. Jest nim na pewno serce, które prawie zawsze jest ulokowane po lewej stronie. Dlatego w Słowniku języka polskiego pod red. W Doroszewskiego przymiotnik lewy jest zdefiniowany następująco: „znajdujący się po tej stronie ciała ludzkiego, zwierzęcego, co serce, znajdujący się po stronie tej ręki, która jest bliżej serca”. Należy więc zainteresować dzieci bijącym sercem, nauczyć odszukiwania i wskazywania. Po ukazaniu dzieciom, że nasze ciało składa się z dwóch identycznych części, do jednej z części przyłączamy serce. Ta strona ciała, gdzie jest serce, będzie nazywana lewą stroną. Znajdująca się po tej stronie ręka będzie odtąd nazywana ręką lewą. Wszystkie części ciała będą miały w swej nazwie wyraz lewy. Będziemy odtąd mówili o lewej nodze, o lewym uchu, o lewym oku, o lewym boku, o lewym policzku,

29