glotto13

dwugłoskowo (etn, om, eł, oł), a spółgłoski są wymawiane z samogłoską y (jy, ły, ly, cy, dzy, py, by, ty, dy). Głoski trwałe podajemy dzieciom nieco wydłużone.

Głoski trwałe powinny występować w wyrazach używanych do wydłużania, do zabaw w nawoływanie. Głoskami trwałymi są: i, y, e, a, o, u, r, m, n, f, w, s, z, ś, ź, sz, ż, ch. Wydłużanie wyrazów pozwala dzieciom lepiej poznać ich budowę fonemową i ich linearną strukturę. Takie ćwiczenia przygotowują też dzieci do czytania techniką ślizgania się z litery na literę (z głoski na głoskę).

11). Ćwiczyć syntezę i analizę sylabową wyrazów 4- i 5-sylabowvch. Doskonalić syntezę logotomowo-foncmową i wprowadzić svntczę fonemowo-logotomową. Ćwiczyć syntezę i analizę sylabową

/. iii

Ad II). W oiernym i czynnym słowniku dziecka 4-leimego niewiele jest słów 5-sylabowych. Do nich należą słowa: za-po-mnie--łiś-my, po-ko-lo-ro-wać. Są to słowa trudne. Działania z zakresu syntezy i analizy sylabowej tych słów powinny przyczynić się do ich poprawnego zapamiętania i wymawiania. Ćwicząc syntezę i analizę z utrudnieniami, staramy się o to, aby dzieci wykonywały syntezę na bieżąco, a więc łączyły z sobą kolejno słyszane sylaby.

Po syntezie logotomowo-fonemowej wprowadzamy syntezę fonemowo-logotomową. Pomostem do tej syntezy powinna być synteza sylabowa wyrazów o strukturze VCV (np. o-sa, o-ko, O-la, A-la, U-la itp.). Ćwiczymy też wydłużanie głosek w wyrazach, które będą użyte do syntezy fonemowo-logotomowej. Będą to ćwiczenia w nawoływanie. Potem wprowadzamy ćwiczenia z zakresu rekonstrukcji wyrazów, które zostały przez wróżkę pozbawione pierwszej sylaby. Zaczynamy od wyrazów dłuższych i dobrze dzieciom znanych. Mogą to być wyrazy: (I)-zunia, (A)-gata, (A)-gnieszka, (o)-kulary, (u)-lica, (o)-woce, (o)-brazck itp. Następnie przechodzimy do wyrazów krótkich: (u)-cho, (o)-ko, (A)-sia itp. Wracamy do długich imion dzieci z grupy. Teraz dobieramy imiona, które zaczynają się grupą CV. Dzieci odgadują imiona, którym niedobra

wróżka zabrała pierwszą głoskę: (M)-ałgosia, (M)-arcin, (M)-arta, (M)-ichał, (R)-adek, (R)-obert, (F)-elek, (W)-isia, (Z)-osia, (K)-asia, (G)-osia itp. Imiona krótkie mogą się okazać trudniejsze: (J)-aś, (L)-ech itp. Zabawę w odgadywanie imion przenosimy na wyrazy pospolite dobrze znane dzieciom: (m)-amusia, (m)-archew, (r)-ysunek, (r>adio, (s)-amolot, (s)-amochód, (p)-odłoga itp. Na końcu pojawią się wyrazy krótkie: (r)-ak, (m)-ak, (s)-ok, (b)-ut, (k)-ot. Tu należy posłużyć się rysunkami. Dzieci po podaniu przez nas końcowej części wyrazu wskazują odpowiedni obrazek. Potem rozpoczynamy zabawy, w których podawać będziemy dzieciom pierwszą głoskę. Na początku będą to samogłoski z imion dzieci. Mówimy: „Przyjdzie do mnie A-(sia), U-(la), l-(sia), O-(la)”. Tę samogłoskę możemy nieco wydłuży ć. W kolejnych zabawach użyjemy imion zaczynających >io ypółuł'.^ ki; ^;> *v    ■ ' ■<    ! *'K ' ”*V’    -•,* i

Doora bpl)tUJur>K.a    Ulv ../• JZ'C Jt. .i:I C

W W W -iacekj, ZZZ-vosia> . Od imion pt zecnodzimy uo wyrazów pospolitych z otoczenia dziecka. Wymawiamy pierwszą głoskę, a dzieci pokazują przedmioty lub rysunki.

Synteza fonemowo-logotomowa bardzo zbliża dzieci do syntezy fonemowej. Aby mieć pewność, że dzieci łączą wypowiedzianą w izolacji głoskę z resztą wyrazu, musimy dobierać do syntezy fonemowo-logotomowej wyrazy, których logotomy są takie same. Wyrazy te różnią się tylko tym jednym fonemem podawanym w izolacji. Będą to więc wyrazy różniące się tylko pierwszą głoską, np.: Z-osia, G-osia i T-osia, K-asia i B-asia, R-omek i T-omek, B-olek, T-olek i L-olek, b-ułka i p-ółka, m-ama, d-ama i r-ama, s-ala, f-ala i 1-ala. Takiej syntezy nie wykonają dzieci z zaburzonym słuchem fonemowym. Powinniśmy sprawdzić stan słuchu fonemo-wego, podając paronimy dziecku. Warto tu skorzystać z pracy zatytułowanej Słuch fonemowy i fonetyczny.

33