61
5.3. OBLICZANIE WYTRZYMAŁOŚCIOWE PRZEKŁADNI ZĘBATYCH
5.3.1. OBLICZANIE WALCOWYCH PRZEKŁADNI ZAMKNIĘTYCH (wg parametru dwl),1 Wg [12, 15, 20, 40, 48, 49, 51, 52] PN-ISO 6336-2:2000; PN-ISO 6336-3:2001
T2 k
U±1 10>
''Pbd u ‘
gdzie
07/ ZH ZM ZE
PARAMETRY ZADANE:
Schemat reduktora;
TuT2, Nm; n„ n2, min'1; u; Tmsil/Tmm; 0)/p, 07p1(2)> 0HP maxl(2), &FP maxl(2), MPa. Warunki pracy przekładni.
1. OBLICZANIE ŚREDNICY ZĘBNIKA1
I DOBÓR INNYCH PARAMETRÓW PRZEKŁADNI
1.1. Obliczeniowa średnica zębnika, mm
3
kd ~ 77 MPa1/3 - dla kół o zębach prostych; kd = 68 MPal/3 - dla kół o zębach skośnych; ipbd - współczynnik szerokości wieńca (w stosunku do średnicy zębnika), iptHl= b/dx = f (HB, rozmieszczenie kół względem łożysk) (tabl. 5.3.6); kHp - współczynnik nierównomiemości rozkładu obciążenia względem linii styku; kHfi = f (HB, rozmieszczenie kół względem łożysk, TpM ) (rys. 5.3.3a,b);
k.4 - współczynnik uwzględniający zewnętrzne obciążenie dynamiczne (tabl. 5.3.9);
+(-) - zazębienie zewnętrzne (wewnętrzne) (rys. 5.3.1).
1.2. Szerokość wieńca koła zębatego, mm b2=b = Tpbd d{.
Szerokość wieńca zębnika, mm
b\ = b2 + (3...5).
b ii b2 zaokrągla się do liczb całkowitych, mm.
Dla przekładni o zębach skośnych (/s > 0°)
1.3. Odległość obliczeniowa osi, mm dla wstępnie ocenianej wartości /S'= 15°
aw = d[(u+1)/(2 cos/S').
a i, zaokrągla się do wartości zbliżonej do aw (o^ko^) zgodnej z PN, mm (tabl. 5.3.3).
1.4. Przyjmując wstępnie Z|'=17, /3'=15° oblicza się moduł zazębienia m'= dl cos (S'/z[, mm i zaokrągla się do wartości zbliżonej do mn, mm zgodnej z PN-ISO 54:2001 (tabl. 5.3.2).
1.5. Liczba sumaryczna zębów z i — 2 a w cos fi/m. z'z zaokrągla się do zbliżonej liczby całkowitej zz.
1.6. Kąt pochylenia linii zęba cos /8 = zz m /(2 aw),
(dokładność obliczeń — 4 znaki po przecinku); p = arc cos p =____
1.7. Liczba zębów zębnika Z\ = zz /(u+1). z, zaokrągla się do zbliżonej liczby całkowitej, najlepiej nieparzystej. Liczba zębów koła zębatego z2 = zz-zu
1.8. Przełożenie rzeczywiste przekładni un = z2/z\ ?1
1.9. Średnice okręgów kół zębatych, mm:
- tocznych dH,1(2)=mz1(2)/cos/S;
- wierzchołków zębów da i(2) = m (zI(2)/cos jS + 2);
- stop zębów dn<2) =m(zi(2)/cos/S-2,5).
Sprawdzanie aw = 0,5(dwi+dw2), mm.
(dokładność obliczeń d i aw - 2 znaki po przecinku). Obliczone wymiary i dobrane parametry przekładni -
(rys. 5.3.1).
Dla przekładni o zębach prostych (/? = 0°)
1.3. Przyjmując wstępnie z,'=19, oblicza się moduł zazębienia m'=dl/zj.
Moduł m' zaokrągla się do wartości zbliżonej do mn, mm zgodnej z PN-ISO 54:2001 (tabl. 5.3.2).
1.4. Liczba zębów zębnika z j = d {/m a; z, - liczba całkowita (z,^17).
1.5. Liczba zębów koła z2=z1 u; z2 - liczba całkowita.
1.6. Odległość zerowa osi, mm awo=0,5 (dwl+dw2). Jeżeli chcemy zaokrąglić awo do wielkości aw zgodnej z PN-93/M-88525 (tabl. 5.3.3), to korzystamy z zazębienia korygowanego (5.3.1 p. 7).
1.7. Średnice okręgów kół, mm - p. 1.9 dla /3=0°.
1.8. Przełożenie rzeczywiste przekładni urz=z2/z2 3 Obliczone wymiary i dobrane parametry przekładni -
(rys. 5.3.1).
2. SPRAWDZANIE OBLICZENIOWYCH NAPRĘŻEŃ STYKOWYCH
2.1. Siła obwodowa w zazębieniu, N F, = 2 T, ■ 1 &/dw,.
2.2. Prędkość odwodowa kół, m/s i9 =ndwl n i/(60 103)-
2.3. Klasa dokładności = f (tj, /3) (tabl. 5.3.10).
2.4. Współczynnik międzyzębnego obciążenia dynamicznego kH-$-f (t9, klasa dokładności, twardość zębów) (tabl. 5.3.14).
2.5. Współczynnik uwzględniający nierównomiemość rozkładu obciążenia między parami zębów w zazębieniu kHa - f (t?, klasa dokładności):
- dla zębów prostych kHa = 1,0;
- dla zębów skośnych kHa (tabl. 5.3.12).
2.6. Jednostkowa obliczeniowa siła obwodowa, N/mm łk/rf F, kHfi kH-akHakA/b2.
2.7. Obliczeniowe naprężenia stykowe, MPa
Wtit u±l
dw, u
gdzie ZH - współczynnik uwzględniający kształt stykających się powierzchni zębów:
- dla zębów prostych ZH = 1,77;
- dla zębów skośnych ZH = 1,77 cos /S; Żm - współczynnik uwzględniający własności mechaniczne kół zębatych
Zm = 275 MPa'«-
ZE - współczynnik przyporu:
- dla zębów prostych Z£=1,0;
- dla zębów skośnych Z£ = 4 1 /ea . ca - czołowy wskaźnik przyporu, ea =[1,88-3,2(l/zi±l/z2)] cos/S.
Istnieją obliczenia wytrzymałościowe walcowych przekładni zamkniętych wg parametru aw (5.3.2).
*» W związku z udokładnieniem u przekładni (patrz PARAMETRY ZADANE i p. 1.8) wprowadza się korektę przełożenia następnego stopnia napędu i zawartości kolumn n i T (tabl. 2.4).
Dla \o„- <JHP 1100 / al[p > 5 % wprowadza się odpowiednią zmianę parametru ł>2 przekładni (od p. 2.6).
Zaleca się również udokładnienie OlIP wg 5.2 p. 5.2 jak dla przekładni o obliczonych i dobranych parametrach.