19.6.3. NAKRĘTKI
1. NAKRĘTKI SZEŚCIOKĄTNE PN-EN 24032:1999
a) b) c)
(zastąpiona przez PN-EN ISO 4032:2002(U))
Wykonanie nakrętek: dokładne ( A ), średniodokład-ne (B ), zgrubne ( c).
a) przedstawienie zwykłe; b) wariant wykonania; c) przedstawienie uproszczone
Tabl. 19.6.17. Tolerancje gwintu
Gwint |
Klasa dokłaności | ||
A |
B |
C | |
Wewnętrzny (nakrętka) |
6H |
6H |
7H |
Tabl. 19.6.15. Wymiary nakrętek, mm
d |
... M6 |
M8 |
M10 |
M12 |
M16 |
M20 |
M24 |
M30 |
M36 |
M42 |
M48 ... |
m |
5,2 |
6,8 |
8,4 |
10,8 |
14,8 |
18 |
21,5 |
25,6 |
31 |
34 |
38 |
s |
10 |
13 |
16 |
18 |
24 |
30 |
36 |
46 |
55 |
65 |
75 |
e |
11,1 |
14,4 |
17,8 |
20,0 |
26,8 |
33,0 |
40,0 |
50,9 |
60,8 |
71,3 |
82,6 |
c |
0,5 |
0,6 |
0,6 |
0,6 |
0,8 |
0,8 |
0,8 |
0,8 |
0,8 |
1,0 |
1,0 |
dw |
8,9 |
11,6 |
14,6 |
16,6 |
22,5 |
27,7 |
33,3 |
42,8 |
51,1 |
60,0 |
69,5 |
Tabl. 19.6.16. Skojarzenie klas własności mechanicznych nakrętek i śrub
Klasa własności mechanicznych
Nakrętki |
4 |
5 |
6 |
8 9 |
10 12 |
Śruby Rm, MPa |
3.6; 4.6; 4.8 400 |
5.6 500 |
8.8 800 |
10.9 1000 | |
PN-EN 24034:1999 |
PN-EN 24032:1999 1 | PN-EN 24033:1999 | ||||
Klasa dokładności C |
Klasa dokładności A i B |
Zalecane klasy własności mechanicznych 6; 8; 10 - dla nakrętek dokładnych (A ) i średnio-dokładnych (B) odmiany 1 wg pn-en 24032:1999 9-12 -dla nakrętek dokładnych (A ) i średnio-dokładnych (B ) odmiany 2 wg pn-en 24033:1999 4; 5 - dla nakrętek zgrubnych (C ) PN-EN 24034:1999 (liczba symbolu stanowi 0,01 Rm)-
Skojarzenie klas własności mechanicznych śrub i nakrętek (tabl. 19.6.16).
Powłoki elektrolityczne wg PN-EN ISO 4042:2001.
PRZYKŁAD OZNACZENIA nakrętki sześciokątnej, odmiany 1, o wielkości gwintu d = M10 i klasie własności mechanicznych 6:
Nakrętko szeSciokętna M12-6 PN-EN 24032
2. NAKRĘTKI KORONOWE PN-86/M-82148
Rodzaj Z Rodzaj K
Rys. 19.6.9. Nakrętki koronowe
Tabl. 19.6.18. Wymiary nakrętek, mm
d |
M6 |
M8 |
M10 |
M12 |
M16 |
M20 |
M24 |
M30 |
M36 |
M42 |
M48 |
W |
7,5 |
9,5 |
12 |
15 |
19 |
22 |
27 |
33 |
38 |
46 |
50 |
121 |
5,0 |
6,5 |
8,0 |
10 |
13 |
16 |
19 |
24 |
29 |
34 |
38 |
n |
2,0 |
2,5 |
2,8 |
3,5 |
4,5 |
4,5 |
5,5 |
7,0 |
7,0 |
8,0 |
8,0 |
s |
10 |
13 |
16 |
18 |
24 |
30 |
36 |
46 |
55 |
65 |
75 |
D |
11 |
14,4 |
17,8 |
20 |
26,7 |
33,5 |
40 |
51,3 |
61,3 |
72,6 |
83,9 |
o, |
- |
- |
- |
16 |
22 |
28 |
34 |
42 |
50 |
55 |
65 |
Szereg średnic gwintów nakrętek M4...M64,
M8xl...M150x6.
W zależności od kształtu korony rozróżnia się dwa rodzaje nakrętek:
- z koroną zwykłą - Z (d = M4...M52);
- z koroną odsądzoną - K (d = M12...M150).
Wykonanie nakrętek: dokładne (A), średniodokład-ne (fi ), zgrubne ( C) wg PN-82/M-82054/02. Gwint nakrętek dokładnych ( A ) i średniodokład-nych (B ) klasy średniodokładnej 6H.
Gwint nakrętek zgrubnych ( C ) klasy zgrubnej 7H.
Zalecane klasy własności mechanicznych:
5; 6; 8; 10 - dla nakrętek dokładnych (A ) i średnidokładnych (B );
5; 6 - dla nakrętek zgrubnych (C)
(liczba symbolu stanowi 0,0 \Rm ).
Skojarzenie klas mechanicznych śrub i nakrętek (tabl. 19.6.16).
Powłoki elektrolityczne wg PN-EN ISO 4042:2001.
PRZYKŁAD OZNACZENIA nakrętki koronowej rodzaju Z, z gwintem M10, stalowej, o własnościach mechanicznych klasy 6, średniodokładnej (B): Nakrętko koronowa Z M10-6-B
19.6.4. PODKŁADKI
PN—86/M-82148
1. PODKŁADKI OKRĄGŁE ZGRUBNE PN-78/M-82005
(zastąpiona przez PN-EN ISO 7091:2002(U))
Tabl. 19.6.19. Wymiary podkładek okrągłych, mm
Rys. 19.6.10. Podkładki okrągłe zgrubne
PRZYKŁAD OZNACZENIA podkładki okrągłej zgrubnej o średnicy d„ = 25 mm, stalowej: Podkładka 25 PN-78/M-82005
PN-78/M-82005
d |
M6 |
M8 |
M10 |
M12 |
M16 |
M20 |
M24 |
M30 |
M36 |
M42 |
M48 |
do |
6,4 |
8,4 |
10,5 |
13 |
17 |
21 |
25 |
31 |
37 |
43 |
50 |
D |
12,5 |
17 |
21 |
24 |
30 |
37 |
44 |
56 |
66 |
78 |
92 |
e |
1,6 |
1,6 |
2 |
2,5 |
3 |
3 |
4 |
4 |
5 |
7 |
8 |
Szereg średnic podkładek do śrub i nakrętek z gwintem M1...M160. Materiał - stal węglowa wg PN-88/H-84020.
Wykonanie - zgrubne (C) wg PN-77/M-82003.