IMGi

8

motoryczne są w centrum naszej uwagi i tworzą figurę naszej percepcji, natomiast pozostałe bodźce są jej tłem. Żaden przedmiot nie może być prawidłowo zauważony, rozpoznany i zapamiętany jeśli nie zostanie spostrzeżony w relacji z towarzyszącym mu tłem. Dzieci, które mają słabo rozwiniętą umiejętność odróżniania figury od tła przejawiają niski poziom koncentracji. W ich działaniu zauważamy wysoki poziom dezorganizacji. Nie potrafią one eliminować nieistotne bodźce by skoncentrować się na tych najważniejszych. Dlatego ich uwaga przeskakuje z przedmiotu na przedmiot. Dzieci te często nadmiernie angażują się w jeden rodzaj działalności i nie potrafią na czas przełączyć się na inną działalność mimo, że sytuacja tego wymaga. Dzieci z zaburzonym spostrzeganiem figury i tła:

1.    mają kłopoty z prawidłowym rozpoznawaniem liter

2.    mają trudności ze zmieszczeniem się w linijkach zeszytu łub trafieniem we właściwe linijki

3.    są chaotyczne w swojej pracy

4.    niestarannie organizują korzystanie z zeszytu i książki

5.    gubią fragmenty czytanego tekstu

6.    z trudem odnajdują w zadanym tekście poszczególne znaki lub słowa

7.    z trudem łapią piłkę lub trafiają nią do bramki

Umiejętność spostrzegania figury i tła jest niezmiernie potrzebna podczas pisania i czytania. Dlatego należy zadbać o rozwój tej umiejętności u dzieci, wprowadzając ćwiczenia mające na celu jej kształtowanie i rozwój.

Stałość spostrzegania

Stałość spostrzeżenia ma miejsce wtedy, gdy spostrzeżenie przedmiotu pozostaje takie samo. mimo że odbierane od niego bezpośrednie wrażenia zmieniają się. Jeśli na przykład obserwujemy startujący samolot, to jego obraz na siatkówce ciągłe zmienia się, ale to. co widzimy, rozpoznajemy jako ten sam samolot. Stałość spostrzeżeń przejawia się w stałości: wielkości, kształtu, jasności i barwy. Umiejętność ta pozwala uczniowi między innymi, łatwo rozpoznawać figury geometryczne bez względu na ich ułożenie lub litery czy wyrazy napisane różną czcionką czy charakterem pisma.

Spostrzeganie położenia przedmiotów w przestrzeni

Pomiędzy osobą a otaczającymi ją przedmiotami zachodzą pewne relacje przestrzenne. Osoba znajduje się w środku danej przestrzeni, natomiast spostrzegane przez nią przedmioty znajdują się: z boku. z prawej, z lewej, z tyłu, z przodu, nad. pod. za itd. Uczniowie z zaburzeniami spostrzegania przedmiotów w przestrzeni mają wiele trudności w nauce, czytaniu, pisaniu, pisaniu ortograficznym, liczeniu. Przede wszystkim doświadczają pewnych zniekształceń dookoła siebie, są nieskoordynowane w swoich ruchach, źle rozumieją znaczenie słów określających relacje przestrzenne. Typowe błędy dla takich uczniów to, na przykład: mylenie liter b-d, p-g; mylenie słów las-los, nas-nos, mylenie liczb 23-32