IMG 7

Wstęp

Zeszyt ćwiczeń Ortograffiti. Czytam, rozumiem, piszę - miks. Poziom pierwszy to kontynuacja serii zeszytów opracowanych z myślą o uczniach klas IV-VI szkoły podstawowej, a także ich rodzicach i nauczycielach. Głównym celem serii jest podniesienie świadomości ortograficznej u uczniów, zwłaszcza tych ze zdiagnozo-wanymi specyficznymi trudnościami w nauce czytania i pisania, czyli dysleksją rozwojową. Ćwiczenia rozwijają bowiem: funkcje wzrokowe i słuchowo-językowe, koncentrację uwagi, percepcję, pamięć, koordynację wzrokowo-ruchową, orientację w kierunkach, logiczne myślenie, technikę czytania, czytanie ze zrozumieniem oraz umiejętność poprawnego pisania i wypowiadania się. Zadania są tak pomyślane, by wzbogacały wiedzę i słownictwo uczniów. Treść zadań została skorelowana z podstawą programową z zakresu języka polskiego oraz innych przedmiotów (matematyka, przyroda, historia, sztuka) i zmienia się w poszczególnych zeszytach.

Na dwóch poziomach trudności przewidziano po trzy zeszyty poświęcone kolejnym regułom ortograficznym: ó-u, rz-ż, ch-h oraz po jednym zeszycie zawierającym podsumowanie wszystkich omówionych reguł (miks). Każdy z poziomów zaawansowania kształci nieco odmienne umiejętności. Na pierwszym poziomie kładzie się nacisk głównie na technikę czytania i pisania, na drugim zaś uczniowie ćwiczą przede wszystkim czytanie ze zrozumieniem oraz poprawne pisanie. Zeszyty ćwiczeń zawierają materiał, który można realizować przez trzy lata nauki w szkole podstawowej. Po opracowaniu poziomu pierwszego zaleca się utrwalenie materiału z wykorzystaniem zeszytów poziomu drugiego (poziom ten w stosunku do pierwszego wyróżnia się m.in. poszerzeniem treści).

Założono, że na IV klasę i pierwszy semestr klasy V przypadają zeszyty poziomu pierwszego, a na okres drugiego semestru klasy V aż do zakończenia nauki w VI klasie - kolejne zeszyty poziomu drugiego. Jeżeli praca z całą serią rozpoczyna się od klasy V, proponujemy zacząć od niniejszego zeszytu, podsumowującego poziom pierwszy, by potem przejść do kolejnych zeszytów poziomu drugiego. Gdy uczniowie klasy V wykazują duże braki w zakresie umiejętności czytania, warto się zastanowić nad rozpoczęciem pracy od poziomu pierwszego w całości (i potem kontynuować poziom drugi).

Każdy zeszyt poświęcony kolejnej regule ortograficznej (ó-u, rz-ż, ch-h) podzielono na 11 bloków. W zeszytach zawierających podsumowanie omawianych reguł (miks) liczbę bloków skróciliśmy do ośmiu, jednak trzy pierwsze mają podwójną objętość. Na opracowanie jednego bloku przeznaczamy około tygodnia, a na opracowanie bloków o podwójnej objętości należy zaplanować 2 tygodnie (co daje blisko 3 miesiące na jeden zeszyt). Jednak w zależności od oceny umiejętności ucznia nauczyciel (terapeuta) sam może decydować, które zeszyty bądź ćwiczenia są niezbędne do wykonania, które przeznaczyć do wykonania w domu, a które można w danym wypadku pominąć. Zatem publikacja umożliwia prowadzenie zajęć indywidualnych i grupowych w szkole oraz samodzielną pracę ucznia w domu.

Niniejszy zeszyt różni się od pozostałych trzech z poziomu pierwszego tym, że służy przede wszystkim przypomnieniu i utrwaleniu zasad ortograficznych, a nie ich wprowadzeniu. Więcej miejsca zajmuje w nim również kształcenie i sprawdzanie umiejętności czytania ze zrozumieniem. W pierwszych trzech blokach dodatkowo ćwiczona jest pisownia: wielkich liter, „nie" z różnymi częściami mowy oraz samogłosek nosowych. Wprowadzono także podstawy interpunkcji, które będą szerzej prezentowane w zeszycie podsumowującym poziom drugi. W skład zeszytu wchodzi test sprawdzający opanowanie wszystkich ćwiczonych reguł. Na zakończenie uczeń może jeszcze raz poćwiczyć grafomotorykę i pismo kaligraficzne, utrwalając jednocześnie pisownię często używanych wyrazów z trudnościami ortograficznymi.

W każdym bloku znajdują się oznaczone odpowiednimi piktogramami zadania rozwijające umiejętność czytania (technika, tempo, rozumienie), pisania (grafomotoryka, formy wypowiedzi, poprawność ortograficzna, ćwiczenia językowe) oraz mówienia (o sobie, na określony temat, swobodna wypowiedź). Stopień trudności ćwiczeń jest zróżnicowany, sporo z nich jest żartobliwych i ma charakter zabawy, co służy podniesieniu moty-

4