Klasyfikacja zagrożeń w środ pracy 4

szkodliwych skutków u potomstwa o charakterze niedziedzicznym, lub uszkadzają funkcje, lub zdolność rozrodczą mężczyzn lub kobiet.

Pyły szkodliwe dla zdrowia są wchłaniane do organizmu człowieka głównie przez drogi oddechowe i stanowią cząsteczki ciała stałego sedymentujące w powietrzu pod wpływem siły ciężkości. Pyły występują w postaci aerozoli, dymów lub gazów, są emitowane do środowiska pracy podczas różnego rodzaju naturalnych i sztucznych procesów pyłotwórczych, przy czym najbardziej szkodliwy na organizm ludzki ma tzw. frakcja respirabilna.

Przykładowa klasyfikacja pyłów szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy według sposobu działania na organizm człowieka to m.in.:

-    pyły pylicotwórcze, które wywołują pylice zwłókniające kolagenowe, np. pyły azbestu oraz pylice zwłókniające nie kolagenowe, np. pyły węgla kamiennego;

-    pyły drażniące, które powodują podrażnienie błony śluzowej dróg oddechowych, skóry i spojówki oka, np. pyły nawozów sztucznych;

-    pyły toksyczne, które działają na górne drogi oddechowe wywołując nowotwory oraz na skórę poprzez zaczerwienienie, np. pyły drzew twardych;

-    pyły alergiczne, które powodują uczulenie w obrębie dróg oddechowych oraz uczulenie skóry, np. pyły pochodzenia organicznego.

Klasyfikacja pyłów szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy jest następująca:

-    pyły zawierające wolną krzemionkę powyżej 50%,

-    pyły zawierające wolną krzemionkę od 2% do 50%,

-    pyły zawierające azbest,

-    pyły grafitu naturalnego i syntetycznego,

-    inne nietrujące pyły przemysłowe,

-    pyły organiczne pochodzenia zwierzęcego i roślinnego,

-    pyły talku i talku zawierającego włókna mineralne,

-    pyły sztucznych włókien mineralnych,

-    pyły cementów portlandzkiego i hutniczego,

-    pyły apatytów i fosforytów,

-    pyły sadzy technicznej,

-    pyły węgla kamiemiego i brunatnego,

-    pyły drewna i drewna twardego,

-    pyły krzemionek bezpostaciowych i syntetycznych,

-    pyły węglika krzemu niewłóknistego o zawartości wolnej krzemionki poniżej 2%,

-    pyły gipsu, pyły dolomitu, pyły kaolinu i pyły ditlenku tytanu o zawartości wolnej krzemionki poniżej 2% i nie zawierające azbestu.

Czynniki mechaniczne są to wszelkie czynniki fizyczne, które mogą być przyczyną urazów mechanicznych i nie są zaliczane do czynników szkodliwych dla zdrowia. Czynniki te stanowią podstawowe czynniki niebezpieczne występujące w środowisku pracy, które są odpowiedzialne za urazy, np. krwotok, zranienie, złamanie, zwichnięcie, skręcenie, stłuczenie, uraz wewnętrzny, uraz głowy, uraz kręgosłupa, uraz klatki piersiowej.

Przyjęta w polskich normach dotyczących bezpieczeństwa maszyn (np. według norm PN-EN 1050:1999 i PN-EN 292-1:2000) klasyfikacja czynników mechanicznych związanych z maszynami i innymi urządzeniami technicznymi, np. powodujących urazy wskutek działania części maszyn, narzędzi, przedmiotów obrabianych lub wyrzucanych materiałów stałych albo płynnych, jest następująca:

-    zgniecenie (zmiażdżenie),

-    ścinanie,

-    cięcie lub odcięcie,

-    wplątanie,

4