259
W wielokondygnacyjnych konstrukcjach ramowych, w których stosowane są stropy żelbetowe, stężenie boczne belek podpierających płytą można zrealizować przez bezpośrednie połączenie pasa górnego belki z płytą żelbetową lub, gdy ściskany jest pas dolny, przez zastosowanie żeber albo połączenie płaskownikiem (rys. 8.10). Rozwiązanie, w którym przez zastosowanie specjalnych łączników nie tylko zabezpiecza się belkę przed zwichrzeniem, lecz także umożliwia współpracę belki z płytą żelbetową przez wytworzenie konstrukcji zespolonej stalowo-betonowej, pokazano na rys. 8.10a.
a)
b)
.a
Rys. 8.10. Stężenie boczne: a) pasa ściskanego górnego uzyskane przez zespolenie belki z płytą, b) pasa ściskanego dolnego za pośrednictwem żeber poprzecznych albo piaskownika
Blacha fałdowa jako konstrukcja nośna pokrycia przeznaczona jest przede wszystkim do przenoszenia obciążeń powierzchniowych od śniegu, wiatni. Ma również znaczną nośność i sztywność tarczową przy ściskaniu podłużnym i ścinaniu. Wskutek połączenia bezpośredniego blachy z elementami prętowymi dachu (dźwigarami, ryglami, płatwiami), w konstrukcji dachu powstają tak zwane przepony, czyli części tarczy ograniczone sąsiednimi dźwigarami i prętami brzeżnymi.
W dachach płatwiowych blacha fałdowa jest mocowana bezpośrednio do płatwi. Aby wciągnąć do współpracy układy poprzeczne, pożądane jest połączenie rygli łub pasów górnych wiązarów za pomocą tak zwanych elementów pośrednich (rys. 8.11).
1 - dźwigar
2 - płatew
3 - element pośredni
4 - łączniki pośrednie
5 - łączniki główne
6 - łączniki uszczelniające
Rys. 8.11. Przepona (panel) w dachu płatwiowym: a) budowa przepony, b) podatność c przepony
W dachach bezpłatwiowych blachy są mocowane bezpośrednio do pasów górnych wiązarów lub rygli układów poprzecznych oraz do podłużnych prętów brzegowych (na przykład płatwi okapowych), co istotnie upraszcza budowę przepony.
Podstawowe układy konstrukcyjne dachów współdziałających z konstrukcją prętową obiektu przedstawiono na rys. 8.12. Informacje dotyczące wykorzystania tarcz dachowych zamieszczone są w normie [52] i pracy [10].
O przydatności konstrukcyjnej przepony z blach fałdowych, zbudowanej w opisany sposób, decyduje jej duża nośność na ścinanie VR i mała podatność (odwrotność sztywności) c = v/V.
Przepony połączone bezpośrednio z elementami prętowymi, ułożonymi prostopadle do fałd blachy, mogą zabezpieczać te pręty przed wyboczeniem lub zwichrzeniem. Pozwalają również wy-