KONSTRUKCJE STALOWE STR263

263

8.3.5. Blacha fałdowa jako stężenie ciągłe belek

Zapewnienie stateczności belek może być realizowane przez stężenie całkowite albo częściowe o wartości niezbędnej do zapewnienia stateczności. Stężenie całkowite wymaga spełnienia podanego w załączniku BB.2 normy [51] warunku na ścinanie:

/

S>

El. ]j + El, -t-EI^O^h²

\

/

70

h²

(8.9)

Do spełnienia tego warunku często potrzebna jest sztywność części składowych trudna do uzyskania w dachach hal. Praktycznie korzysta się ze stężenia częściowego, dostosowanego do wytworzenia jedynie niezbędnego przeciwdziałania tendencji do niestateczności. Stosowne postępowanie, prowadzące do wytworzenia stężenia częściowego, jest odmienne dla belek z kształtowników giętych (C, Z i podobnych) niż dla belek dwuteowych. Procedury zapewnienia stateczności kształtowników giętych (płatwi) są szczegółowo przedstawione w normie [52].

Zapewnienie stateczności ogólnej kształtownikom dwuteowym (ryglom ram, płatwiom) można przeprowadzić według procedury 8.1. Przykładowo, w przypadku płatwi dwuteowych wolnopod-partych procedura ulega korekcie uwzględniającej różnice w budowie dachów płatwiowego i bez-płatwiowego. Ponadto należy sprawdzić przy ssaniu wiatru stateczność ściskanego pasa dolnego niepołączonego z poszyciem z blach fałdowych oraz w płatwiach ciągłych strefę ściskaną pasa dolnego lub zastosować stężenie przeciwskrętne.

W odniesieniu do dwuteowników walcowanych o wysokości nie większej niż 200 mm wytyczne ECCS uznają, że połączenie blach fałdowych z pasem ściskanym z dwuteowników zapewnia wystarczające jego podparcie poprzeczne.

Belki dachowe mogą być stężone w sposób ciągły, jeżeli spełnione są wymagania wytycznych ECCS w odniesieniu do liczb, rodzaju i sposobu wykonania połączeń. Na ogół nie odbiegają one istotnie od przyjętych wymagań dla dachów bez współdziałania tarczowego ujętego w normie EN 1090 [14],

8.4. Stężenia w miejscach przegubów plastycznych

Nośność graniczna konstrukcji w zakresie plastycznym jest równa jej obciążeniu, doprowadzającemu do wytworzenia przegubów plastycznych w liczbie o jeden większej od liczby statycznej niewyznaczalności, a tym samym do przekształcenia konstrukcji w mechanizm (patrz pkt 4.3 skryptu). Zatem, aby nie wystąpiło przedwczesne zniszczenie konstrukcji na skutek utraty stateczności ogólnej jej elementów prętowych, niezbędne jest odpowiednie zabezpieczenie konstrukcji.

Podstawowymi sposobami zapewnienia stateczności są:

•    stężenia boczne - podparcia poprzeczne pasów ściskanych,

•    stężenia przeciwskrętne przekrojów poprzecznych,

•    stężenia przeciwdystosyjne przekrojów poprzecznych.

W przegubie plastycznym powinny być zastosowane stężenia zabezpieczające przed przemieszczeniem bocznym i przed obrotem przekroju poprzecznego. Nie są wymagane stężenia w miejscach nazwanych w normie miejscami „nieobrotowymi”, w których osiągnięto nośność przegubu plastycznego, lecz nie wystąpił charakterystyczny dla takiego przegubu obrót (patrz pkt 6.3.5 normy [51J). Gdy nie ma możliwości umieszczenia stężenia w miejscu przegubu, dopuszczalne jest usytuowanie stężenia w odległości od przegubu nie większej niż połowa wysokości elementu w miejscu przegubu. Stężenie przeciwskrętne i boczne przedstawia rys. 8.9, natomiast stężenie boczne przez zespolenie beki stalowej z płytą - rys. 8.10. W przypadku gdy belka jest blachownicą o smuklości większej niż dwuteowniki walcowane I lub H, należy przeciwdziałać dystorsji (wygię-