■ Jest to wzór na naprężenie styczne w odległości c od osi obojętnej.
■ We wzorze tym T oznacza siłę poprzeczną działającą w rozpatrywanym przekroju belki, Sjest momentem statycznym odciętej części przekroju względem osi obojętnej, 6 jest szerokością przekroju, w którym obliczamy naprężenia z (dla przekroju prostokątnego będzie to szerokość prostokąta), / jest momentem bezwładności całego przekroju względem osi obojętnej.
■ W określonym przekroju belki wielkości T, bil są stałe, zmienia się natomiast wartość momentu statycznego S w zależności od odległości od osi obojętnej do miejsca, w którym obliczamy i. Im bliżej włókien skrajnych, tym odcięta część przekroju jest mniejsza i moment statyczny jest mniejszy. W granicy, a więc dla włókien skrajnych, pole odciętej części przekroju jest równe zeru, wobec czego Sjest równe zeru i tym samym z jest równe zeru. Rozumując tak samo, dojdziemy do wniosku, że największe naprężenia z występują w osi obojętnej (i tym samym w warstwie obojętnej).
■ Dla przekroju prostokątnego naprężenia styczne zmieniają się według paraboli (rys. ll-93d) i są największe w warstwie obojętnej, gdzie osiągają wartość
3 T_ 2 bh'
(11-94)
o
■ W poszczególnych przekrojach belki wartości naprężeń a zależą od wartości momentu zginającego, natomiast wartości naprężeń stycznych z zależą od wartości siły poprzecznej. Dlatego np. w belce wolno podpartej, obciążonej równomiernie, największe naprężenia normalne występują w środku belki, a największe naprężenia styczne — w przekrojach skrajnych nad podporami (rys. 11-94).
C)
mTTTTl 111111 i 11) 11111II111II1111 ITTTTm
. T*max
T- 0
d)
Rys. 11-94
■ Przy projektowaniu belek największe naprężenie styczne nie powinno przekraczać wytrzymałości obliczeniowej ze względu na ścinanie, czyli
■ W zwykłych belkach prostokątnych i dwuteowych walcowanych naprężenia styczne są z reguły znacznie mniejsze od wytrzymałości obliczeniowej i dlatego w praktyce pomija
248