315
15. Ocena przedoperacyjna i wybór postępowania anestezjologicznego
Tabela 15.1 Zaburzenia i schorzenia, które wymagają oceny anestezjologa w odpowiednim czasie przed operacją
Ogólne
- schorzenia, które prowadzą do zakłócenia normalnej, codziennej aktywności
- schorzenia albo stany, które w ostatnich 6 miesiącach wymagały ciągłego leczenia lub nadzoru
- przyjęcie do szpitala z powodu nagłego zaostrzenia się przewlekłego schorzenia w ciągu ostatnich
2 miesięcy
Układ krążenia
- dławica piersiowa
- choroba niedokrwienna lub zawał mięśnia sercowego w wywiadzie w przeszłości
- zaburzenie rytmu serca z towarzyszącymi zmianami w dynamice układu krążenia
- źle leczone nadciśnienie tętnicze (rozkurczowe >100 mmHg, skurczowe >160 mmHg)
- niewydolność mięśnia sercowego w wywiadzie
Drogi oddechowe i płuca
- astma oskrzelowa/COPD, wymagające stałego leczenia lub nasilenie objawów w ciągu 6 ostatnich miesięcy
- rozległe zabiegi na drogach oddechowych lub odbiegająca od normy anatomia
- guzy lub niedrożność górnych i/lub dolnych dróg oddechowych
- przewlekła niewydolność oddechowa wymagająca nadzoru w domu lub domowej respiratoroterapii
Zaburzenia układu wewnątrzwydzielniczego
- cukrzyca nieuregulowana dietą (leczona insuliną lub lekami doustnymi)
- choroby nadnerczy
- aktywne hormonalnie schorzenia tarczycy
Schorzenia układu nerwowego
- napady padaczkowe, zaburzenia czynności o.u.n. w wywiadzie (np. stwardnienie rozsiane)
- miopatie lub inne schorzenia mięśni
Choroby wątroby
- każde aktywne choroby lub zaburzenia czynności wątroby i dróg żółciowych
Choroby układu mięśniowo-kostnego
- kifoza (skrzywienie kręgosłupa ku tyłowi) i/lub skolioza (boczne skrzywienie kręgosłupa)
z naruszeniem czynności układu oddechowego
- zwyrodnienie stawu skroniowo-żuchwowego
- uszkodzenie kręgów szyjnych lub piersiowych
Choroby onkologiczne
- chemioterapia
- schorzenia onkologiczne z istotnymi zaburzeniami czynności poszczególnych narządów
Choroby układu pokarmowego
- przepuklina rozworu przełykowego
- choroba refluksowa
Otyłość patologiczna (>140% idealnej masy ciała)
Zapoznanie się z historią choroby, która pozostaje w związku ze znieczuleniem, oraz badanie przedmiotowe pacjenta dostarczają zwykle z klinicznego punktu widzenia ważniejszych informacji niż wyniki badań laboratoryjnych. Wywiad i badanie przedmiotowe powinny się koncentrować na tych układach i narządach, na których funkcję będą miały wpływ zarówno anestetyki, jak i środki pomocnicze. Należą tu przede wszystkim:
- układ krążenia,
- układ oddechowy,
- ośrodkowy układ nerwowy,
- czynność nerek,
- czynność wątroby,
- układ krzepnięcia krwi.
Właściwa ocena i sposób postępowania przy chorobach towarzyszących są przedstawione w rozdz. 16.
Pacjent powinien odpowiedzieć na pytania dotyczące następujących problemów i dolegliwości: Układ krążenia
- Ile schodów może Pan/Pani pokonać?
- Czy może Pan/Pani spać na płasko położonej poduszce? Ile godzin?
- Jak często musi Pan/Pani oddawać nocą mocz?
- Czy odczuwał/odczuwała Pan/Pani kiedyś ból w klatce piersiowej? Kiedy ten ból występuje lub występował? Czy pod wpływem zimna? Czy przy wysiłku? Czy podczas zdenerwowania? Czy występuje w spoczynku?
- Czy ma Pan/Pani podwyższone ciśnienie tętnicze? Czy nadciśnienie jest leczone? Jakimi lekami? Od kiedy?
- Czy choruje Pan/Pani lub kiedykolwiek choro-wał/chorowała na serce? Jeśli tak, jakie lekarstwa zażywa? Od kiedy?
- Czy miał/miała Pan/Pani kiedykolwiek zawał serca?
Układ oddechowy
- Czy Pan/Pani pali? Od kiedy? Ile?
- Czy występuje u Pana/Pani kaszel każdego ranka? Tylko czasami? Czy odkrztusza jakąś wydzielinę (plwocinę)? Jaki jest jej kolor?
- Czy niedawno miał/miała Pan/Pani kaszel lub był/była przeziębiony?