768 II Anestezjologia ogólna
sować odżywczy roztwór wzbogacający. Temperatura i czas przechowywania : jak wyżej. Przetaczać natychmiast po otrzymaniu!
Koncentrat płytek krwi otrzymany metodą aferezy (KKP-Af) zawiera w 300 ml osocza 2-4 x 10" trombocytów pozyskanych od jednego dawcy, a oprócz tego ok. 0,1-5 x 108 leukocytów i do 30 x 10S erytrocytów. Temperatura i czas przechowywania: jak wyżej. Przetaczać natychmiast po otrzymaniu!
Ubogoleukocytarny koncentrat krwinek płytkowych (UKKP) wytwarzany jest przez zastosowanie filtracji zlewanego KKP lub KKP otrzymanego metodą aferezy. Powoduje to usunięcie więcej niż 99% leukocytów, ale także do 20% trombocytów. Preparaty te stosowane są w hematologii i onkologii w celu wyeliminowania immu-nizacji. Temperatura i czas przechowywania: jak w'yżej. Przetaczać natychmiast po otrzymaniu!
Osocze bogatopłytkowe. Preparat ten jest specjalnie przygotowywany dla konkretnych pacjentów, zawiera 60-90% trombocytów uzyskiwanych rutynowo od pojedynczego dawcy, tzn. 5-8 X 1010 płytek krwi w 200-250 ml osocza na jednostkę. W preparacie nie występują zauważalnie erytrocyty. Temperatura i czas przechowywania: jak wyżej. Przetaczać natychmiast po otrzymaniu!
Mrożony koncentrat krwinek płytkowych (mrożony KKP). Ten koncentrat krwinek płytkowych zostaje zamrożony do temperatury' -80°C lub niższej, w ciągu 24 godz. od pozyskania, w obecności środka krioochronnego i w takich warunkach jest przechowywany. Preparat nie zawiera właściwie erytrocytów' i granulocytów. Stosowany jest wyłącznie u pacjentów ze znaczną immunizacją. Przetaczać natychmiast po rozmrożeniu!
4.3.1 Wskazania - przeciwwskazania Wskazania
Koncentraty krwinek płytkowych są stosowane przede wszystkim do leczenia, a w' wybranych przypadkach także jako profilaktyka krwawień wywołanych zaburzeniami w wytwarzaniu trombocytów, natomiast tylko wyjątkowo - i to jako postępowanie w przypadkach nagłych - w' zaburzeniach przemian płytek krwi. Dlatego przed transfuzją powinno się wyjaśnić rodzaj zaburzeń czynności trombocytów.
Dolna granica liczby płytek, przy której należy się liczyć ze zwiększonym krwawieniem u pacjentów leczonych chirurgicznie lub pacjentek położniczych, nie jest jednak znana. Ani określenie zdolności płytek do tworzenia agregatów, ani oznaczenie czasu krwawienia według ASA nie pozwala na ocenę, w sali operacyjnej, stopnia ryzyka wystąpienia krw'awńenia u pacjentów leczonych chirurgicznie. Czas krwawienia określa płytkopochodne i naczyniopochodne komponenty hemostazy, jest niespecyficzny, rodzaj zastosowanej techniki i temperatura mają w'plyw? na jego wynik, który jest subiektywnie interpretowany.
f Według wytycznych Niemieckiej Izby Lekarskiej podczas zabiegów operacyjnych, znieczulenia podpajęczynówkowego lub zewnątrzoponowe-go, biopsji narządów lub podobnych zabiegów liczba płytek krwi powinna być utrzymywana > 50 000/pl, w przypadku operacji obarczonych większym ryzykiem (oko, mózg) > 80 000/pl, jeżeli to konieczne także przez podawanie koncentratów krwinek płytkowych.
Według wytycznych ASA z 1996 r.:
- Profilaktyczne przetoczenia płytek krwi w' trombocytopeniach wywołanych wzrastającym ich przetwarzaniem lub niszczeniem (np. idiopatyczna plamica trombocytopeniczna) są nieskuteczne i rzadko wskazane.
- U pacjentów leczonych chirurgicznie, u których występuje trombocytopenia uwarunkowana zaburzeniami wytwarzania płytek, profilaktyczne przetoczenie trombocytów jest rzadko wskazane, jeżeli liczba płytek krwi jest większa niż 100 000/pl. Zazwyczaj jest jednak wskazana przy liczbie płytek mniejszej niż 50 000/ml. W przypadku wartości znajdujących się pomiędzy 50 000-100 000/ml decyzja powinna uwzględniać ryzyko wystąpienia krwawienia.
- Pacjenci i pacjentki oddziałów chirurgicznych oraz położniczych z krwawieniami włośniczko-wymi zazwyczaj wymagają przetoczenia płytek krwd, jeśli ich liczba jest mniejsza niż 50 000/pl, rzadko jeśli wynosi więcej niż 100 000/pl. Przy wartościach pomiędzy 50 000 a 100 000/pl podanie płytek należy rozważyć w zależności od stopnia ryzyka wystąpienia istotnego krwawienia.
- Porody naturalne lub zabiegi operacyjne z niewielkim, w prawidłowych warunkach, ryzykiem krwawienia, mogą zostać przeprowadzone także u pacjentek i pacjentów, u których liczba płytek krwi w'ynosi mniej niż 50 000/pl.