larsen0849

31. Leczenie bólu pooperacyjnego 849

Przy podawaniu doustnym należy podawać raczej preparaty rozpuszczalne, a nie tabletki, gdyż są łatwiejsze do połknięcia, początek ich działania jest szybszy, a działania niepożądane w przewodzie pokarmowym prawdopodobnie mniejsze.

Jeżeli u pacjenta występuje skłonność do krwawień pooperacyjnych, kwas acetylosalicylowy nie powinien być podawany.

Dawkowanie kwasu acetylosalicylowego:

-    dawka jednorazowa: 0,6-1,0 g co 4 godz.

Kwas lizynoacetylosalicylowy. Jest to rozpuszczalny w' wodzie preparat kw»asu acetylosalicylowego do wstrzyknięć dożylnych (np. Aspisol). 1,8 g tej substancji odpowiada 1 g kwas acetylosalicylowego; działanie tej dawki jest porównywalne z działaniem 10 mg morfiny. Lek ten nie nadaje się do podawania jako jedyny przy silnych bólach; w skojarzeniu z małymi dawkami opioidów natomiast może mieć zsumowane działanie analgetyczne.

Najważniejszą zaletą preparatu, w odróżnieniu od kwasu acetylosalicylowego podawanego doustnie, jest jego szybki początek działania. Trzeba natomiast pamiętać o jego wpływie na krzepnięcie, zwłaszcza gdy lek podaje się bezpośrednio po operacji, a naczynia w obrębie rany operacyjnej nie są jeszcze zamknięte.

Dawkowanie kwasu lizynoacetylosalicylowego:

-    dawka pojedyncza: 0,5-1,0 g i.v.,

-    dawka dobowa: 1,5-5 g.

6.5.2 Paracetamol

Siła i czas trwania działania przeciwbólowego pa-racetamolu w analgezji pooperacyjnej odpowiada kwasowi acetylosalicylowemu. W odróżnieniu od kwasu acetylosalicylowego nie wpływa jednak na czas krwawienia; nie działa także na przewód pokarmowy ani nie wywołuje reakcji alergicznych. Paracetamol może być podawany doustnie lub doodbytniczo. Z powodu większego marginesu bezpieczeństwa lek jest chętniej stosowany niż kwas acetylosalicylowy.

W niedoborze dehydrogenazy glukozo-6-fo-sforanowej paracetamol może spowodować ostrą hemolizę.

Dawkowanie paracetamolu;

-    dawka jednorazowa: 0,5-1,0 g co 4-6 godz.,

-    dawka dobowa: ok. 4 g.

Systematyczne przeglądy piśmiennictwa przeprowadzane przez Cochrane Collaboration wskazują, że 1 g paracetamolu podanego doustnie ma dobre działanie analgetyczne i nie powoduje objawów niepożądanych. Skojarzenie paracetamolu (0,6-0,65 g) z kodeiną 60 g poprawia to działanie, lecz może pogłębić senność.

6.5.3    Metamizol

Działanie analgetyczne metamizolu w leczeniu umiarkowanego bólu odpowiada 100 mg petydy-ny, ale jego skuteczność w silnych bólach jest nawet w dużych dawkach niewielka. Metamizol działa nie tylko analgetycznie, ale także przeciwgorączkowe i przeciwzapalnie, w bólach kolkowych działa także spazmolitycznie. W przeciwieństwie do kwasu acetylosalicylowego nie wpływa na krzepnięcie.

Lek może być podawany doustnie, domięśniowo i dożylnie.

Abstrahując od znanych działań niepożądanych tej grupy leków, należy zwrócić uwagę, że po podaniu dożylnym metamizol może wywołać zapaść krążeniową nie wynikającą z alergii. Bardzo rzadko (1 przypadek na 1 min leczonych) metamizol może wywołać ciężką agranulocytozę, w której śmiertelność wynosi 9%. W USA, Wielkiej Brytanii i krajach skandynawskich metamizol został wycofany z użycia.

Wskazania do stosowania metamizolu muszą być ustalane z dużą ostrożnością; lek nie powinien być podawany długotrwale.

Dawkowanie metamizolu:

-    dawka jednorazowa: 0,5-1,0 g,

-    maksymalna dawka dobowa: ok. 4 g.

6.5.4    Ibuprofen

Ibuprofen wywiera najmniej działań niepożądanych spośród wszystkich analgetyków obwodowych. Działanie przeciwbólowe, a także początek i czas trwania działania odpowiadają kwasowi acetylosalicylowemu. Działanie na przewód pokarmowy występuje dopiero po kilku dniach podawania leku. W przypadku owrzodzeń przewodu pokarmowego i zaburzeń krzepnięcia ibuprofen nie powinien być stosowany.

Dawkowanie ibuprofenu:

-    dawka jednorazowa: 0,2-0,4 g co 4-6 godz.,

-    maksymalna dawka dobowa: 0,8 g.