M Feld TBM413

413

9.6. Możliwości kształtowania powierzchni występujących w częściach klasy tuleja i tarcza

i poprawnie dobranej geometrii ostrzy do obrabianego materiału, ale i od wielu innych czynników, z których do najważniejszych należy zaliczyć: rodzaj nacinanego gwintu (o zarysie trójkątnym lub trapezowym), rodzaj otworu (ślepy czy przelotowy), liczbę stosowanych gwintowników (liczbę przejść), zastosowany płyn obróbkowy, prędkość skrawania, rodzaj oprawki mocującej gwintownik i typ obrabiarki.

Tak duża liczba czynników sprawia, że nawet dla produkcji seryjnej powinno się każdorazowo wykonać badania w celu znalezienia optymalnych warunków, które zapewnią otrzymanie poprawnego gwintu. Badania takie dotyczą ustalenia średnicy otworu pod gwint. Właściwe przygotowanie otworu pod nacięcie gwintu jest bardzo ważne. Zależnie od wymaganej dokładności gwintu otwór wierci się wiertłem odpowiedniej średnicy albo wierci i rozwierca zgrubnie. Każdy otwór powinien mieć pogłębienie (sfazowanie), które ułatwia wprowadzenie gwintownika (rys. 9.67). Orientacyjne średnice wierteł pod gwinty, w zależności od rodzaju nacinanego gwintu, są podane w tabi. 9.4. Średnica otworu powinna być możliwie jak największa, zwłaszcza przy gwintowaniu otworów głębokich oraz w materiałach trudno obrabialnych. Uzyskuje się dzięki temu zmniejszenie momentu skrawania oraz łatwiejsze doprowadzenie płynu obróbkowego do strefy skrawania, co wiąże się ze zwiększeniem okresu trwałości gwintownika.

RYS. 9.67. Właściwie przygotowany otwór pod nacięcie gwintu gwintownikiem

Przy nacinaniu gwintów w otworach nieprzelotowych należy zdawać sobie sprawę z niemożliwości wykonania gwintu na pełnej głębokości otworu. Wielkość y (rys. 9.68a) jest uwarunkowana długością nakroju gwintownika, natomiast wymiar e określa przestrzeń między dnem otworu a gwintownikiem, niezbędną do ochrony narzędzia przed zniszczeniem i stanowiącą miejsce dla wiórów. Wymiary te są uzależnione od wielkości nacinanego gwintu. Podano je w tabl. 9.5. Niekiedy stosuje się wybieg dla narzędzia i wykonuje się podcięcie (rys. 9.68b). Wielkość podcięcia jest zależna od wymiaru gwintu. Poszczególne wymiary są zamieszczone również w tabl. 9.5.

RYS. 9.68. Otwór gwintowany: a) z gwintem gubionym, b) z wykonanym podcięciem