metalurgia006

10

Jak widać, niektóre rodzaje procesów technologii materiałów powtarzają się na różnych wyżej wymienionych etapach. Przykładami mogą tu być: odlewnictwo -etapy I, II, III, obróbka plastyczna czy cieplna - etapy II i III, niektóre procesy przetwórstwa polimerów i inne.

1.2. TECHNOLOGIA MATERIAŁÓW METALOWYCH

Podstawowymi materiałami w technologii maszyn są metale i ich stopy wytwarzane z rud i złomu. Rola tego ostatniego systematycznie rośnie w związku z tym. że w wielu dziedzinach gospodarki nagyr.p.nję wytworami techniki, szczególnie w krajach wysoko uprzemysłowionych, osiągnęło lub osiąga poziom graniczny./ V7oBec tego większośćnowo produkowanych maszyn i urządzeń odtwarza jedynie gran istniejący.) Trzeba ftt podkreślić; ze ^yro^jmetalowe.^w przeciwieństwie do innych tworzyw, mogą być poddane stosunkowo prostym procesom recyklingu.

Złom i ruda są przetwarzane~w procesach "melalurgicznych na metale! ich stopy. Odlewane są w bloki przeznaczone do przeróbki plastycznej, zwane wlewkami, lub do powtórnego topienia, zwane gąskami. Wlewki z kolei w wyniku przeróbki plastycznej są przetwarzane na takie wyroby, jak blachy, rury, pręty i kształtowniki, zwane ogólnie wyrobami hutniczymi, oraz odkuwki, stanowiące półwyroby określonych wyrobów lub części maszyn. Przykłady kształtowników wykonanych różnymi metodami przedstawiono na rysunku 1.2, a odkuwek na rysunku 1.3. Gąski są z kolei materiałami służącymi do wytwarzania odlewów, których przykłady pokazano na rysunku 1.4.

Jbno

b)

a)

c)

Rys. 1.2. Przykłady kształtowników: a) walcowane kolejno: kątownik, ceownik, dwuteownik, teow-nik, szyna kolejowa, b) kątownik gięty, c) kształtownik wyciskany ze stopu aluminium

Rys. 1.3. Przykłady odkuwek stalowych: a), b) wał korbowy silnika spalinowego, c), d) zwrotnica

samochodowa

Rys. 1.4. Odlewy: a) żeliwny blok silnika spalinowego, b) tylnica okrętowa spawana z odlewów staliwnych (1-4), c) kokilowy odlew ze stopu aluminium z wkładkami stalowymi (1-3), d) odlew ciśnieniowy ze stopu cynku

1.3. TECHNOLOGIA MATERIAŁÓW NIEMETALOWYCH

Spośród materiałów niemetalowych największe znaczenie w budowie maszyn mają polimery. Procesy technologiczne wytwarzania części maszyn z tych materiałów są, podobnie jak w przypadku metali i ich stopów, trzyetapowe:

-    uzyskanie polimeru z takich materiałów, jak ropa naftowa, węgiel,

gaz itp. w wyniku zastosowania technologii chemicznej. Polimery mogą mieć postać ciekłą o różnej lepkości lub stałą o różnej plastyczności i stopniu rozdrobnienia.