Ryc. 5.5. Stanowisko do przewijania noworodka w warunkach szpitalnych (Zbiory własne).
Kosmetyki dla dzieci muszą m»eć atest Państwowego Zakładu Higieny i Instytutu Matki i Dziecka. Inlormacja taka powinna znajdować się na opakowaniu kosmetyków Na opakowaniu powinien być również podany skład, termin ważności i przeznaczenie danego kosmetyku.
Pytania sprawdzające
1. W jakjm celu przewija się noworodki?
2. Jakie są rodzaje pieluch'?
3. Jakie wymogi powinny spełniać pieluchy?
4 Jak częslo w ciągu doby przewija się noworodka?
5 Jakie są ogólne zasady przewijania noworodków?
6 Jakie czynności obejmuje codzienna pielęgnacja noworodka?
7 Z czego wynikają zaniedbania higieniczne skóry noworodka i w jaki sposób ich uniknąć?
Cel główny:
Omówienie najczęściej spotykanych zmian występujących na skórze u noworodka Cele szczegółowe:
1 Zapoznanie ze specyfiką budowy skóry noworodka
2 Omówienie poszczegóirych zmian występujących na skórze i ich objawów 3. Omówienie postępowania w poszczególnych zmianach na skórze.
Skóra noworodków i niemowląt jest cienka i delikatna. Podobnie jak skóra dorosłych wykazuje budowę warstwową. W jej skład wchodzą:
- naskórek (wytwarza przydatki skóry, tj.: włosy, paznokcie, gruczoły łojowe. gruczoły potowe),
- skóra właściwa (w jej obrębie znajdują się naczynia krwionośne i zakończenia nerwowe),
- tkanka podskórna (podskórna tkanka tłuszczowa).
Paznokcie noworodków są cieńsze niż u dorosłych, ałc mają prawidłową budowę. Skóra stanowi jeden z najważniejszych narządów zmysłów u noworodków, sprawia, że dziecko intensywniej odbiera otaczający je świat. Ze względu na neutralne pH skóra dziecka jest szczególnie narażona na czynniki sprzyjające podrażnieniu, wysuszeniu i zakażeniom. Ponadto skóra noworodka jest idealna - gładka, miękka, elastyczna, niezniszczona przez działanie czynników zewnętrznych, dlatego też wymaga szczególnej opieki.
Różnorodność zmian skórnych spotykanych u noworodka, określanych jako zmiany fizjologiczne, są odzw ierciedlenicm niedojrzałości i przejścia z życia we-wnątrzmaciczncgo do pozamacicznego. Do najczęściej spotykanych zmian należą: dyschromia arlekina, sinica kończyn, meszek płodowy, maż płodowa, połówka, „bociani dziób**, „plamy mongolskie”. Inne zmiany skórne, jakie mogą dotyczyć noworodków, to: cicmieniucha i pieluszkowe zapalenie skóry (p. rozdz. 12).
„Arlekinowa” zmiany barwy występują rzadko w okresie noworodkowym. Czasami widoczne są w 10. dobie życia. Częściej spotykane są u noworodków z małą masą urodzeniową ciała. Przyczyna tego zjawiska nie jest wyjaśniona, ale jest ono prawdopodobnie wynikiem niedojrzałości mechanizmów wegetatywnych. regulujących grę naczynioruchową.
Klinicznie jest to zmiana zabarwienia skóry' między podłużnymi częściami ciała noworodka. Podział barw przebiega wzdłuż linii środkowej ciała. Gdy dziecko zostaje ułożone na boku, górna część ciała (w stosunku do osi podłużnej) staje się blada, natomiast dolna czerwona. Zmiany te nie dotyczą błon śluzowych.
Stan ten jest przemijający i trwa od 30 sekund do 20 min. Odw rócenic barw’ występuje wówczas, gdy dziecko zostaje ułożone na drugim boku i znika całkowicie podczas poruszania się czy płaczu.
Określenie „sinica" odnosi się do niebieskawego lub purpurowego zabarwienia skóry lub błon śluzowych, wywołanego obecnością nadmiernej ilości od-tknowanej hemoglobiny we krwi. Sinica występuje wówczas, gdy stężenie odtlcnowanej hemoglobiny wynosi przynajmniej 5 g/dl. W sinicy obwodowej niebieskawoczerwonc zabarwienie obserw uje się na kończynach, lecz języ ma prawidłowy, różowy kolor.