Hlementem projektów zagospodarowania terenu jest także Wymiarowanie (rys. 4-54):
• obiektów budowlanych,
• odległości obiektów od granicy działki,
• odległości działki od linii rozgraniczającej ulicy, przy której się znajduje.
Kysunek architektoniczny to wg PN-ISO 10209-4:2002 ilu-ii .icja układu całości, zespołów, grup elementów i detali budynku, natomiast rysunek budowlany musi zawierać informacje niezbędne do wzniesienia obiektu (tzw. informacje budowlane). W praktyce często sporządza się rysunki architektoniczno-budowlane, które zawierają informacje typowe dla rysunków ubu typów. Skala rysunków architektoniczno-budowlanych /uleży od wymaganej dokładności opracowania i złożoności rozwiązań przewidzianych w projekcie. Najczęściej stosuje się skale 1 : 100 i ł : 50, a czasem także 1 : 200, np. na rysunkach powtarzalnych części obiektu. Szczegółowe rozwiązania rysuje się w skali 1 : 20 lub 1 : 25, a detale - w skali 1 : 10, 1 : 5, 1 : 2 I bardzo rzadko -1:1.
Omówione dotychczas oznaczenia, opisy i sposoby wymiarowania dotyczyły w dużej mierze właśnie rysunków architektoniczno-budowlanych. Wiedzę tę trzeba poszerzyć o zasady wymiarowania, które dotychczas zostały przedstawione jedynie w ogólnym zarysie.
Zasady wymiarowania na rysunkach architektoniczno-
budowlanych są opisane w PN-B-01029:2000. Mimo że rysunki w tej normie (np. zamieszczone obok rys. 4-55 do 4-57) są /.wymiarowane w milimetrach, to w praktyce przyjęło się, że podstawową jednostką wymiarowania na rysunkach architektoniczno-budowlanych jest centymetr. Nie jest to sprzeczne z zasadami wymiarowania, gdyż zgodnie z PN-ISO 129:1996: „Na lednym rysunku powinna być stosowana taka sama jednostka miary (na przykład milimetry) dla wszystkich wymiarów, lecz bez podawania symbolu jednostki. Aby uniknąć błędnej interpretacji, można podać w uwadze symbol jednostki miary dominującej na rysunku.” W sformułowaniu powyższym milimetry podano jedynie jako przykład miana wymiarów, nie ma zatem bezwzględnie obowiązującego nakazu ich stosowania.
190
7000
-jH- A 1155 |
-7 y |
<■- mo |
f 870 , |
-7 Y |
c_ mo |
, 870 |
-3 Y |
*- mo |
L K 1155 L |
i |
i | ||||||||
! —L |
U |
_ |
\_.1 |
190
-Ul
W
Rys. 4-55. Przykład zastosowania ciągów wymiarowych na rzucie (wg PN-B-010129:2000)
Wymiary na rysunkach architektoniczno-budowlanych zwykle wpisuje się nad liniami ciągów wymiarowych (rys. 4-55 i 4-56). Pozwala to pokazać wzajemną lokalizację elementów obiektu budowlanego. Pojedynczy wymiar, np. okna, jest w zasadzie bezużyteczny, jeżeli z rysunku nie można odczytać, w którym miejscu w ścianie ma być wykonane. Łączenie wymiarów w ciąg pozwala także uczytelnić i uporządkować rysunek.
Kilka ciągów wymiarowych umieszcza się w następującej w kolejności, przyjmując jako pierwszy ciąg najbliższy wymiarowanego przedmiotu:
• wymiary szczegółowe,
• wymiary poszczególnych części lub rozstawienia osi (jeżeli występują),
• wymiary modularne (jeżeli występują),
• wymiary całego obiektu lub jego części.
Rys. 4-56. Przykład zastosowania ciągów wymiarowych na przekroju (wg PN-B-010129:2000)
81