Obraz2 4

524 Choroby narządu płciowego żeńskiego

Rozrost błony śluzowej trzonu macicy

Rozrosty błony śluzowej trzonu macicy wynikają z nadmiernej i przedłużonej stymulacji estrogenowej przy obniżeniu aktywności progestagenowej. Są przyczyną patologicznych krwawień.

Rozrosty błony śluzowej trzonu macicy występują najczęściej w okresie okołomencpauzalnym.

Rozrosty endometrium występują u kobiet: w okresie okołomenopauzalnym, młodych z cyklami bezowulacyjnymi,

z hormonalnie czynnymi guzami jajnika (np. ziamiszczakiem),

z zespołem policystycznych jajników,

stosujących hormonalną estrogenową terapię zastępczą.

Morfologia. Oceniając zaburzenie architektury gruczołów i stopień atypii komórek nabłonkowych i ich jąder, wyróżniamy cztery typy rozrostu endometrium - prosty, złożony, atypowy prosty i atypowy złożony. Ten ostatni jest w istocie wewnątrznabionkową neoplazją endometrialną dużego stopnia. We wszystkich stwierdza się pogrubienie endometrium (widoczne w badaniu ultrasonograficznym lub w biopsji) oraz zwiększenie liczby gruczołów (stłoczenie gruczołów) w porównaniu z fazą prołiferacyjną (atlas, str. 218). Dużego stopnia polimorfizm (atypia) komórek nabłonkowych jest główną cechą mikroskopową rozrostu atypowego i stanowi najważniejszy czynnik prognostyczny.

Klinika. Rozrost endometrium może poprzedzać rozwój raka błony śluzowej trzonu macicy. Na podłożu rozrostu prostego rak rozwija się rzadko. Natomiast 25-—30% przypadków z rozrostem atypowym złożonym stanowi podłoże rozwoju gru-czolakoraka.

Rak endomeuium

Rak endometrium występuje głównie u kobiet po menopauzie i ma związek z hi-Derestroaenizmem. W 2006 r. znajdował się na czwartym miejscu pod względem zachorowalności na nowotwory złośliwe u kobiet w Poisce.

Najważniejsze czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia raka endometrium to: otyłość, cukrzyca,

nadciśnienie tętnicze, niepłodność (cykle bezowulacyjne), późna menopauza,

guzy hormonalnie czynne jajnika produkujące estrogeny, hormonalna terapia zastępcza.

Współwystępowanie raka sutka i raka endometrium u poszczególnych chorych i u ich krewnych potwierdza znaczenie predyspozycji dziedzicznych w rozwoju obu nowotworów.

Morfologia. Najczęstszym typem histologicznym raka błony śluzowej trzonu macicy jest gruczolakorak endometrioidny (80% przypadków) (atlas, str. 68), który rozwija się na podłożu nadmiernej stymulacji estrogenowej i związanego z nią rozrostu endometrium. Rak jest zwykle dobrze zróżnicowany. Raki endometrioidne mogą wykazywać różnicowanie płaskonablonkowe. jeżeli komórki wykazujące to różnicowanie nie mają cech złośliwości, jest to gruczolakorak z metaplazją płaskonabłonkową. Jeżeli komponent ptaskonabłonkowy ma cechy złośliwości, mamy do czynienia z rakiem gruczołowo-płaskonabłonkowym.

Klinika. Rak błony śluzowej trzonu macicy może być bezobjawowy. Dość często stwierdza się jednak nieprawidłowe krwawienie. O rozpoznaniu decyduje badanie histopatologiczne wyskrobin z jamy macicy.

Rokowanie zależy głównie od typu histologicznego i stopnia złośliwości raka oraz głębokości nacicczenia błony mięśniowej trzonu macicy lub innych tkanek i narządów. Dobrze zróżnicowany gruczolakorak endometrioidny ma stosunkowo dobre rokowanie. Rzadziej występujące inne typy histologiczne (rak brodawkowaty surowiczy, rak jasnokomórkowy), które nie są zwykle poprzedzone rozrostami Mony śluzowej trzonu macicy, charakteryzują się gorszym rokowaniem.

Leczenie polega na operacyjnym usunięciu macicy z przydatkami, czasem z wycięciem węzłów chłonnych miednicy i paraaortalnych. W przypadkach bardziej zaawansowanych stosuje się pooperacyjną radioterapię i chemioterapię.

Mięśniak gładkokomórkowy

Mięśniak g&dkckomótkgwy iiiaJcy io i*muiwói iagoany różnicujący się w Kierunku mięśni giadkich. Jest najczęstszym nowotworem u kobiet. Mięśniaki reagują na poziom estrogenów - mogą zmniejszać sie po menooauzie lub oo kastracji a nn-aęKszac się w czasie ciąży.