Obraz (125)

niespodziewa-

niezależnie od czuciowe stłu-ustabilizowa-• + C na iiczu-

padków wyni-lym. Może też

natury ruchu. . a także o ce-tości, stylu ży-taniczne prag-:zba FM + m zdecydowane)

: inteligencji, b zachowania

i społecznym; takt z otocze-

zuje na zabu-na lęk przed

a się w stany

o ruchu „od wsze przepo-

SOBOWOŚCI

Rozdział XII

CECHY PATOLOGICZNE WYSTĘPUJĄCE W PSYCHOGRAMACH

Rorschach ustalał swoją metodę na podstawie badań osób chorych psychicznie w celu ułatwienia rozpoznawania różnych zaburzeń psychicznych. Dzisiaj jego test służy do badania osobowości w ogóle, aczkolwiek najczęściej osobowości zaburzonej, bo w takich przypadkach odczuwamy najsilniej potrzebę zastosowania jakiejś metody projekcyjnej w celu zorientowania się w stopniu i rodzaju zaburzenia badanego.

Wielką liczbę badań poświęcono wykryciu i ustaleniu cech wypowiedzi na tablice Rorschacha charakterystycznych dla osób z różnymi zaburzeniami psychicznymi. Do dzisiaj jest wiele niezgodności między badaczami, jeśli chodzi o poszczególne sygnatury specyficzne dla pewnych jednostek chorobowych. Zdaje się, że nie tyle jest tu winna metoda, ile nieujednolicone warunki badań, których wyniki później się porównuje. Poniżej podane będą te cechy wypowiedzi, które wywołują najmniej niezgodności między badaczami, a są szczególnie znaczące.

Cechy psychogramu charakterystyczne dla neurotyków

Ponieważ w praktyce klinicznej najtrudniej jest odróżnić jednostkę tak zwaną zdrową od osoby chorej na nerwicę lub w początkowej fazie zaburzeń psychotycznych, bardzo ważne byłoby posiadanie metody ułatwiającej takie rozróżnianie. Trudne jednak okazało się ustalenie takich obiektywnych cech wypowiedzi, które pozwoliłyby na postawienie pewnej diagnozy dotyczącej nerwicy i innych jednostek chorobowych. Po pierwsze, dlatego że przy powszechnym znerwicowaniu ludności nie ma ostrej granicy między jednostką „zdrową” a neurotyczną. Po drugie, są różne typy psychonerwic, które w swych czystych formach różnią się znacznie między sobą, ale w praktyce klinicznej występują najczęściej jako formy mieszane, które trudno odróżnić. Ponadto w podręczniku pomocniczym do metody psychologicznej trudno jest rozpatrywać różnego rodzaju zaburzenia psychiczne.

Osobowość neurotyczną należy ujmować jako zaburzoną w swym rozwoju psychicznym. Zaburzenia te ujawniają się przede wszystkim zafiksowaniem pewnych cech na niższym poziomie rozwoju, podczas gdy inne ewoluują. Stąd nierównowaga we-

CECHY PSYCHOGRAMU CHARAKTERYSTYCZNE DLA NEUROTYKÓW    93