Obróbka uzębień

1

i

DIulaki, podobnie juk i inne narzędzia do obróbki uzębień, zużywają się głównie na powierzchni przyłożenia, szczególnie intensywnie w miejscach ostrych załamań krawętl/i ostrzy (rys. 8.8). Wskaźnikami stępienia są wartości zużycia powierzchni przyłożenia wynoszące:    = 0,8-7-1,0 mm w warunkach obróbki zgrubnej oraz — 0,060,1 mm

w obróbce dokładnej.    , l,**    •

Jedną z odmian dłutowania kół zębatych walcowych jest obróbka za pomocą nota zębatkowego (Maaga). Zasadę tej odmiany strugania przedstawiono na rys. 8.9. Narzędziem jest zębatka, mająca ostrzu (zęby) o zarysie prostoliniowym. Podczas współpracy narzędzia z przedmiotem obrabianym wykonywane są ruchy przekładni: zębatka-kolo zębate walcowe, to znaczy przedmiot obrabiany (kolo zębate) odłącza się bez poślizgu

Rys. 8.8. Zużycie dlulaka do kół zębatych

Średnic trwałości dlutaków zbliżone do ekonomicznych wahają się w granicach 180-r -r360 min, w tym większe wartości odpowiadają większym modułom.

Wzory empiryczne pozwalające określić zalecane prędkości skrawania, w przypadku dlutaków ze stuli szybkotnącej SWI8 o średnicy 75 mm podczas obróbki zgrubnej kół zębatych ze stali 45, mają następującą postać:

⁴    m/rnin, ,    (8.12)

a podczas obróbki dokładnej

90    . .

-foS m/min.

(8.13)

gdzie p_ab jest posuwem obwodowym (przy obróbce dokładnej p_ab wynosi 0,28-: 0,31 mm/2 x skok), m — modułem, w mm.    i '    , ■. /

W zależności od modułu kola obrabianego, nacięcie uzębienia dokonywane jest w czasie odpowiadającym minimum I5 obrotu do maksimum czterech obrotów przedmiotu obra-bianego.    _a

Czas maszynowy dłutowania składa się z dwóch części i,z czasu wcinania ostrza nt pełną głębokość wrębu kola obrabianego oraz czasu na zgrubne lub dokładne całkowite wykonanie uzębienia.    ..    ;    ; •-!> c, •: : i ‘    ,’!. ¹    .

Droga wcięcia L_m podczas obróbki zgrubnej zależy od wysokości zęba i wynosi około 2,1 modułu koła, a przy dokładnym równa jest naddatkowi pozostawionemu na wykończenie i mierzonemu w kierunku promieniowym. Wartość posuwu przy wcinania) przyjmuje się znacznie mniejszą od posuwu obwodowego (p_w w O.lp*).

Długość drogi narzędzia Z* pó 'wcięciu odpowiadA' długości okręgu koła* podziało^

wego, tj :

L_m » nmz mm **» ^v/ *•' • *

A więc ostatecznie wzór na czas maszynowy przyjmie postać

t

"    P.&    MM

, muz p, +-- min

Rys. 8.9. Układ ruchów narzędzia i przedmiotu obrabianego podczas obróbki kola zębatego nożami zębatkowymi (Maaga)

po narzędziu (zębatce). Ruch oduczania przedmiotu obrabianego składa się z ruchu obrotowego z prędkością obrotową n₉ i zsynchronizowanego z nią posuwu wzdłużnego p. Narzędzie wykonuje jedynie ruch prosłoliniowo-zwroiny z prędkością skrawania p, uwarunkowaną właściwościami skntwnymi ostrza i zależną od długości skoku oraz liczby podwójnych skoków na minutę //.

Ponieważ długość narzędzia (zębatki) jest ograniczona, proces obróbki ma charakter przerywany: po przemieszczeniu i obrocie przedmiotu obrabianego o pewien kąt narzędzie utrzymuje się (w położeniu górnym), a kolo obrabiane wraca bez obrotu do położenia wyjściowego. Następnie cykl pracy rozpoczyna się w sposób analogiczny do opisanego.

W początkowym okresie pracy zachodzi ręczne lub automatyczne przemieszczenie p._e przedmiotu obrabianego w kierunku zębatki aż do osiągnięcia żądanej głębokości wrębu koła obrabianego.

W przypadku gdy ruch posuwowy p wykonuje narzędzie, a koło obrabiane tylko ruch obrotowy n_pt taki sposób obróbki nazywany jest metodą Sundcrhiida.

^l*Zn pomocą noży zębatkowych obrabiane są kola zębate walcowe zewnętrzne, o zębach prostych i śrubowych.

(8.14)

(8.1

HH OBRÓBKA KÓŁ ZĘBATYCH WALCOWYCH U ŚLIMACZNIC FREZEM ŚLIMAKOWYM MODUŁOWYM

• 'Frezowanie kół zębatych frezami ślimakowymi jest odmianą ohwiedniowej metody obróbki, symulującą pracę przekładni zębatka-kolo zębate (rys. 8.10), najbardziej w praktyce rozpowszechnioną. Jnk widać z rysunku, kształt zarysu ostrzy narzędzia w płaszczyźnie ^prostopadłej do linii śrubowej zwojów frezu zbliżony jest do trapezu, w którym kąt pochy-• lenia krawędzi bocznych (kąt zarysu) odpowiada kątowi przyporu.

148

149