I<( >/.l)ZIAŁ. X_
........ l.n nr,kie i polskie, pisma oryginalne, przekłady i naśladowali , V' i. m I i i.ijwyl >il nit-jszych polskich poetów wymienił, obok Jana I milanowskiego, Klemensa Janickiego, Jana Dantyszka, Macieja I ,i ,ninei/a SuiNewskiego. Dla Maurycego Mochnackiego „literami,! narodowa” jest pojęciem aksjologicznym, związanym z definicją naiodti jako wspólnoty duchowej. Język jest jej cechą konieczną, ale niewystarczającą.
POEMA TU OPISOWEGO „ZOFIJÓ WKA ”
27 stycznia 1822 roku Adam Mickiewicz wypożycza z Bibliotek' Uniwersyteckiej Sofijówkę1 i rozpoczyna pracę nad przygotowaniem komentarza i przypisów do poematu2. Do podjęcia tego zadania skłonił go wydawca poezji Trembeckiego, księgarz wileński Berko Zelikowicz Neuman. Była to więc praca na zamówienie. Warto zapytać: po pierwsze, dlaczego Neuman zwrócił się właśnie do Mickiewicza i, po drugie, czy rzeczywiście ten ostatni traktował to zadanie.wyłącznie użytkowo. Pierwsze pytanie sfortnułować można jeszcze inaczej: czy Mickiewicz posiadał odpowiednie przygotowanie do komentowania literatury oświeceniowe!?
Zdaniem Juliusza Kleinera Mickiewicz, w przeciwieństwie do dwóch iitnych poetów romantycznych — Słowackiego i Krasińskiego, interesował się teorią literatury naukowo i był profesjonalnym kryty-
Przylrnuję zapis tytułu według wydania naukowego opracowanego przez Jerzego Snopka: S. Trembecki, Sofijówka. Wydal J. Snopek, Warszawa 2000.
Zob. M. Dernalowicz, K. Kostenicz, Z. Makowiecka, Kronika życia i twórczości Mickiewicza. Lata 1798-1824, Warszawa 1957, s. 321.