wiązka
laserowa
l
O rura do wyładowań q
Rys. 41.20. a) Równowagowy rozkład obsadzeń stanu podstawowego £o i stanu wzbudzonego Ex% ustalający się w wyniku zderzeń termicznych, b) Inwersja obsadzeń uzyskiwana specjalnymi metodami. Takie odwrócenie obsadzeń jest kluczowe dla akcji laserowej
Z*
(częściowo
przepusz
czalne)
stan
metatrwaly
20-
15
► VV>
: te
pjo
'wzbudzenie
wwyniku
zderzeń
.
zderzenia'^ :• He-Ne "
i
Ei
Ei
szybka
ćleekscytacja
światło laserowe (632,8 nm)
Rys. 41.21. Budowa gazowego lasera helowo-neonowego. Przyłożone napięcie V powoduje przepływ elektronów przez rurę do wyładowań wypełnioną mieszaniną gazowego helu i neonu. Elektrony zderzają się z atomami helu, które następnie zderzają się z atomami neonu emitującymi światło w całej długości rury. Światło to przechodzi przez przepuszczalne okienka O i odbija się od zwierciadeł Z\ i Z2, przechodząc tam i z powrotem, i powodując silniejszą emisję światła przez atomy neonu. Część światła wydostaje się przez zwierciadło Z2, tworząc wiązkę laserową
10
*S\
r-U
I
t#&;-
& | ||
P | ||
t w | ||
ŁWi | ||
m |
fi | |
f% |
5rr 1 |
stany atomu neonu
Eq
stany atomu helu
wspólny stan podstawowy
Rys. 41.22. Cztery poziomy energetyczne atomów helu i neonu, kluczowe dla działania lasera helowo-neonowego. Akcja laserowa zachodzi pomiędzy poziomami neonu £2 i £1, gdy na poziomie £2 znajduje się więcej atomów niż na poziomie E\
Rys. 41.19. Oddziaływanie promieniowania i materii w procesach a) absorpcji, b) emisji spontanicznej, c) emisji wymuszonej. Atom (materia) przedstawiony jako czerwona kropka może się znajdować albo w stanie kwantowym o niższej energii £0, albo w stanie kwantowym o wyższej energii Ex. W procesie (a) atom pochłania z fali świetlnej foton o energii hv. W procesie (b) atom emituje spontanicznie foton o energii hv. W procesie (c) światło o energii fotonów hv wymusza emisję fotonu o tej samej energii, zwiększając tym samym energię niesioną przez falę świetlną
przed proces
po
-£x hv
^wymuszon^jy
promieniowanie materia
—£0VM^
materia promieniowanie